Warmtebehandeling helpt tegen kastanjebloedingsziekte

Onderzoekers van Wageningen UR ontdekten dat de bacterie, die de gevreesde kastanjebloedingsziekte in paardenkastanjebomen veroorzaakt, gevoelig is voor hogere temperaturen en ontwikkelden een warmtebehandelingsmethode. De warmtebehandeling is op dit moment de enige beschikbare methode die kastanjebloedingsziekte kan stoppen.

Kastanjebloedingsziekte is de meest bedreigende ziekte van paardenkastanjebomen (Aesculus-soorten). De ziekte is besmettelijk en wordt veroorzaakt door een bacterie die zich nestelt in de bastcellen van de boom, die voor het transport van voeding zorgen. De cellen gaan daardoor dood waardoor een uitwendige bloeding ontstaat van boomsappen. Door het afsterven van de bast vermindert de sapstroom van de takken naar de wortels waardoor een boom kan afsterven. Aangezien kastanjebomen vaak monumentale en gezichtsbepalende elementen zijn in stad en landschap hecht de maatschappij veel waarde aan het behoud van de bomen.


Sinds de grote uitbraak van kastanjebloedingsziekte in 2005 zijn diverse methoden en middelen uitgeprobeerd om de ziekte te beheersen. Tot voor kort zonder bevredigend resultaat. In 2011 ontdekten onderzoekers van Wageningen UR dat de bacterie die kastanjebloedingsziekte veroorzaakt – Pseudomonas syringae pv aesculi – in laboratorium- en kasproeven gevoelig was voor hogere temperaturen. Wanneer jonge kastanjebomen gedurende een paar dagen in een verwarmde kas van rond de 39° C werden gehouden, bleek de bacterie, maar niet de boom, het loodje te leggen. De resultaten waren dusdanig bemoedigend, dat de stap werd gezet naar grote bomen in de buitenlucht.

Proeven in de praktijk
Sinds 2013 zijn praktijkproeven uitgevoerd bij diverse gemeenten verdeeld over Nederland. Rond de stam van volwassen paardenkastanjes wordt een ’warmtedeken’ aangebracht die tijdens een aantal dagen de temperatuur op een hoge waarde kan vasthouden. Uit de praktijkproeven bleek dat ook volwassen bomen gecontroleerd kunnen worden opgewarmd.

Licentie
Wageningen UR is dit jaar een licentiecontract aangegaan met Prop Boomtechniek, een afdeling binnen de het bedrijf A. Prop Beplantingswerken. Dit innovatieve boomtechnisch bedrijf heeft de techniek verder ontwikkeld tot een voor de markt geschikte methode. Samen met twee andere toekomstige licentiehouders zal de methode worden toegepast tegen kastanjebloedingsziekte. Deze partijen zullen de methode ter beschikking stellen aan onderaannemers/sublicentienemers in Nederland.

Monitoren van behandelde bomen
De komende jaren zullen alle behandelde bomen in een monitoringsprogramma gevolgd worden in hun ontwikkeling. Wageningen UR blijft betrokken bij het beheer van dit monitoringsprogramma en zal regelmatig de resultaten analyseren. Het doel is de stam van de boom met de warmtebehandeling zo goed mogelijk vrij te maken van de ziekteverwekkende bacterie. Hierdoor krijgt de boom de gelegenheid om de aantasting te overgroeien en dus te herstellen. De warmtebehandeling geeft de boom dus een stevige duw in de goede richting.

Op dit moment is nog niet bekend hoe lang de behandeling stand houdt. De bacterie is immers nog aanwezig in de omgeving, bijvoorbeeld in of op de niet-behandelde delen van de boom. Het monitoringsprogramma zal daar antwoord op gaan geven.

Bron