VRP Masterclass / Duurzaam ontwerpen van groene ruimten

De Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning (VRP) organiseert dit jaar een masterclass over duurzaam ontwerpen van groene ruimten.

Duurzaam ontwerp van groene ruimten kan verschillende vormen aannemen: van kleinschalige parkjes in woonwijken tot het versterken van blauwgroene netwerken of de integratie van een lokale groenvisie in nieuwe ontwikkelingen.
De schaal, context, doelgroep en historiek van de site zullen voor een groot stuk de aanpak en het ontwerp bepalen. Maar ook specifieke kenmerken en wensen zoals licht en donkerte, stilte en geluid, bodem en reliëf en vegetatie en beplanting maken een ontwerp uniek. Duurzaam ontwerpen is tot slot ontwerpen met aandacht voor klimaatadaptatie, voor netwerken en kringlopen, voor biodiversiteit, en betrokkenheid en engagement.

Masterclass
De masterclass ‘Duurzaam ontwerp van groene ruimte’ biedt ontwerpers bijkomende inzichten in ontwerp & beheer van groene ruimten en instrumenten om ze te ontwikkelen en te handhaven. Voor groenbeheerders, ecologen en andere projectpartners biedt de vijfdaagse vormingsreeks de mogelijkheid om inzicht te verwerven in hoe ontwerp een hefboom kan zijn voor de ontwikkeling van kwalitatieve groene ruimten. En hoe dat samenhangt met inrichting en beheer.

De Masterclass is een samenwerking tussen de VRP, InVerde, Erasmushogeschool Brussel, HoGent en Fris in het Landschap.
Vademecum ”Duurzaam ontwerpen van groene ruimten“
De Masterclass is gebaseerd op het Vademecum Duurzaam ontwerpen van groene ruimten. De lesgevers – tevens de auteurs van dit boek – nemen de cursisten mee in denkkaders en op  terreinbezoeken.  Zij putten daarbij op een jarenlange expertise.

Stel uw eigen programma samen
De gezamenlijke startdag op 20 maart is de enige verplichte lesdag . Daarnaast kunt u één of meerdere terreindagen en/of de slotdag bijwonen.

• Opstartdag |  Ontwerpen met meerwaarde  | 20 maart | 09.30 u
Tour en Taxis | Herman Teirlinckgebouw | Havenlaan 88 | Brussel
De startdag dompelt u onder in het  inhoudelijk kader van duurzaam ontwerpen van groene ruimtes. Uitgangspunten en principes worden geïllustreerd aan de hand van praktijkvoorbeelden en ervaringen van de lesgevers en gastdocenten. Nadien worden de basisprincipes via een verkennende ontwerpoefening toegepast op de groene ruimte van Tour en Taxis.

Begeleiders:  Sylvie Van Damme (Hogent), Pieter Foré (Hogent), Jean-Francois Van den Abeele (Fris in het Landschap), medewerker van Stramien en Bart Van Gassen (Tractebel)

• Terreindag 1 | Stapsgewijze en doelgerichte realisatie van een groene gemeente  | 3 mei | 09.30 u
Oud Gemeentehuis | Lepelstraat 1 | Oostnieuwkerke
Tijdens deze eerste terreindag nemen we Staden onder de loep, dat er als kleine gemeente bijzonder goed in slaagt om meerschalig ontwerp  toe te passen op een kwalitatieve lokale groenstructuur. De gemeente zet daarbij in op kleine en grotere projecten.  Daarnaast maken we kennis met het aspect ‘meervoudig gebruik van de ruimte’: of hoe de noden van verschillende groepen gebruikers  voor  verschillende ruimteclaims zorgen. Hoe kunnen we diverse doelgroepen betrekken en  via de inrichting van de ruimte aan hun behoeften tegemoet komen?

Begeleiders: Pieter Foré (Hogent), Sven De Visscher (Hogent) en Jeroen Vermeersch (Gemeente Staden)

• Terreindag 2 | Duurzaamheid realiseren via  kleine en grootschalige praktijken  | 24 mei | 09.30 u
Nieuw Zuid | Jos Smolderenstraat | Antwerpen
De stad Antwerpen en Bureau Bas Smets ontwikkelden de wijk ‘Nieuw Zuid’ vanuit een duurzame groenstructuur, met aandacht voor de aspecten bodem en vegetatie. We krijgen tijdens deze tweede terreindag toelichting over het project vanuit de aspecten ontwerp, aanleg en beheer. Bureau BUUR geeft uitleg bij hun ‘stedenbouwkundig duurzaamheidskompas’, een instrument dat ervoor zorgt dat projecten een zo positief mogelijke impact hebben op de omgeving.  In de namiddag bezoeken we recente en oudere projecten in Antwerpen die een boeiende insteek bieden op vlak van duurzaamheid.

Begeleiders: Geert Meysmans (Erasmus Hogeschool), Gabriëlle van Zoeren (Project Manager Duurzaam  van Nieuw Zuid) en BUUR

• Terreindag 3 |  Ecologisch ontwerp en beheer  | 19 juni | 09.30 u
Kortrijk
De Warande in Kortrijk is een toonvoorbeeld van ecologisch meerlagig ontwerp. De ontwerpers leren ons de kneepjes van het meerlagig ontwerpen via een terreinbezoek.  Aansluitend bekijken we  deze realisatie binnen de ruimere groenvisie van de ‘Leieregio’. In de namiddag gaan we naar Kuurne, waar we kennismaken met de Groene Long. We bekijken het proces van idee tot realisatie. De ontwerpers geven ons inzicht in de keuzes achter het ontwerp. Begeleiders: Jean-François Van den Abeele en Els Huigens (Fris in het landschap), medewerker van Intercommunale Leiedal, Hannes Vanmeenen (Stad Kortrijk) en Danny Depypere (De Groene Long, Kuurne)

• Terreindag 4 | Groenvormen via beplanting en blauwegroene landschappen |  6 september | 09.30 u
Diest
We gaan in op het ontwerpen van een zeer bijzonder aspect van groene ruimten: de vegetatie en de beplanting, wat bepaalt je soortenkeuze en hoe kun je spelen met groenvormen?  Ook verbreden we onze blik naar de open ruimte in het buitengebied. We gaan na hoe er in landelijke context omgegaan wordt met ontwerpen van landschappen. Hoe kunnen we grote landschappelijke ambities realiseren via vele kleine acties.

Begeleiders: Geert Meysmans (Erasmus Hogeschool), Pieter Foré (HoGent), Tompy Hoedelmans (Omgeving)

• Afsluitende dag | Realisatie: financiering, instrumenten en regie | 4 oktober | 09.30 u
Mechelen
Op de laatste dag besteden we aandacht aan de technische en financiële kant van de zaak. Wat is belangrijk bij de opmaak van meetstaten en bestekken? Welke rol neemt een projectregisseur op?   Wat is het belang van werken op lange, middellange en korte termijn?  Hoe betrek je van burgers? En welke expertises zijn nodig bij de inzet van instrumenten.

Begeleiders: Medewerker van de stad Mechelen, Pieter Foré en Sylvie Van Damme (beiden HoGent)

Alle informatie vindt u op de website van de VRP.