Vlaming wil eigen tuin

Een goede luchtkwaliteit en een eigen tuin staan met stip op de eerste en tweede plaats wanneer de Vlaming naar de belangrijke aspecten van zijn leefkwaliteit gevraagd wordt. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van het departement Leefmilieu. Ook stilte en netheid in de eigen buurt, een frisse natuurlijke geur, voldoende veilige voet- en fietspaden en groene landschappen zijn erg bepalend voor de leefkwaliteit rond de woonplaats van de Vlaming.

IDEA Consult, het onderzoeksbureau dat de enquête deed en aanvulde met interviews, stelt vast dat de Vlaming zich vooral stoort aan het drukke verkeer. Uit de interviews kwam vaak naar voor dat “de buurt volgebouwd is”. De milieuadministratie heeft het over een kantelpunt omdat de Vlaming nu nog redelijk tevreden is over groen en natuur in de woonomgeving maar hiervoor vreest in de toekomst. Hieruit wordt afgeleid dat de bebouwde en verharde ruimte best niet meer toeneemt.

Een eigen tuin

Het Departement Leefmilieu vindt het opvallend dat burgers met een eigen tuin duidelijk meer tevreden zijn over hun leefkwaliteit dan burgers zonder tuin. Een eigen plek buiten blijkt bovendien enkel van grote invloed als die plek ook groen is. De grootte van de tuin doet er minder toe.

Opvallend is dat de respondenten een erg uitgesproken mening hebben over een tuin: hoewel de meerderheid een eigen of gedeelde tuin (zeer) belangrijk vindt (67%), is er ook een relatief grote groep (18%) die dat niet belangrijk acht. In de afweging van een eigen tuin ten opzichte van een bos, park of natuurgebied in de buurt, kiest toch 70 procent van de ondervraagden voor die eigen tuin.

De tuin krijgt vooral de voorkeur omwille van de rust, de vrijheid (zelf beslissingen nemen, geen rekenschap afleggen), het zicht op groen en het gemak om snel even buiten te kunnen zonder zich te verplaatsen.

Terwijl een eigen tuin als belangrijk ervaren wordt, hecht de Vlaming volgens de studie niet veel belang aan de nabijheid van akkers, weiden en boerderijdieren. Akkers worden door de meeste respondenten als groene landschappen ervaren maar bomen, struiken of bloemen heeft men toch nog liever. Dit komt door het mooiere uitzicht – “maïs is vrij monotoon en blokkeert het zicht” – maar ook omdat akkers geurhinder veroorzaken in de bemestingsperiode en er pesticiden gebruikt worden. IDEA Consult voegt er als bedenking nog aan toe dat landbouwgrond “minder zeker” groen landschap lijkt. De Vlaming kiest eerder voor een woning naast een park, bos of natuurgebied omdat men er niet zeker van kan zijn dat landbouwgrond niet omgezet wordt naar een ander gebruik.

 Volgebouwd

Hoewel dit minder tot uiting kwam in de grootschalige enquête, werd in de interviews vaak vermeld dat de buurt “volgebouwd” was en de limieten waren bereikt. Men bracht voor het bouwen van woningen wel enigszins begrip op. Appartementsblokken daarentegen konden op minder begrip rekenen. Iets om rekening mee te houden in het ruimtelijk beleid, aldus IDEA Consult. Zo’n appartementsblok lijkt immers wel een goede keuze om verdichting van wonen te stimuleren, net om open ruimte te sparen en de leefkwaliteit te verhogen. Volgens het Departement Leefmilieu neemt de bebouwde en verharde ruimte best niet meer toe omdat de Vlaming aangeeft dat hij groen en natuur in zijn woonomgeving zou missen, mocht het er niet meer zijn.

Andere milieuproblemen die de Vlaming vreest, naast een slechte luchtkwaliteit en de betonnering van Vlaanderen, zijn een slechte waterkwaliteit, overstromingen in woongebied, natuur die zich niet meer herstelt van ziekten en plagen of van natuurrampen en meer extreem weer door de klimaatverandering, toenemende gezondheidsrisico’s door straling en weinig beschikbare ruimte voor woningen en tuinen.

U kunt de studie hier downloaden