Unieke renovatie kerktuin Vilvoorde
Middenin Vilvoorde staat Onze-Lieve-Vrouw van Goede Hoop. Deze 14de- en 15de-eeuwse hoofdkerk van de stad werd tot voor kort omgeven door een tuin die haar mooiste tijd ontgroeid was. Het perceel bestond uit een grasveld met enkele uit de kluiten gewassen bomen en struiken. De gemeente wilde de ruimte gezien haar centrale ligging een visuele boost geven en meer openstellen voor het publiek.
Het stadsbestuur zette in 2022 een vraag uit naar bedrijven om met een aansprekend plan te komen voor renovatie. Flower Your Place is uiteindelijk als leverancier geselecteerd. De prijsstelling speelde daarin een rol, maar vooral de aandacht in het plan voor zowel de historie als de toekomst was doorslaggevend om de opdracht toe te kennen aan het Boskoopse bedrijf.
Wandel- en beleeftuin
Inmiddels is het project uitgevoerd en heeft het een eerste groeiseizoen achter de rug. De kerk O.L.V. Van de Goede Hoop is een baken, gelegen op een prominente plek tussen het Portaelsplein en de doorgaande weg N1 in het centrum van Vilvoorde, een voorstad van Brussel. Met de nieuwe invulling heeft de gemeente de mogelijkheid voor de stad geopend om het groen rondom de kerk als wandel- en beleeftuin te gebruiken. Paden en de toepassing van vaste planten en grassen hebben de locatie aantrekkelijk gemaakt en de kerk nog steviger verankerd in de omgeving.
Ontwerp
In haar ontwerp heeft Flower Your Place de eerder ‘gesloten’ tuin meer een openbare groeninvulling gegeven. Daarbij is het ontwerp zo gemaakt dat de tuin meer gebruiksdoelen dient. Ook is nadrukkelijk aandacht besteed aan de biodiversiteit en klimaatadaptatie. Tot slot is het religieuze karakter van de locatie een belangrijke inspiratiebron geweest in de plantkeuze. Het Heldenplein voor de kerk had al een andere invulling gekregen. De groenstructuur hier is in de tuin van de kerk doorgezet door middel van nieuwe bomen en heesters. Hierdoor is de tuin in de omgeving opgenomen. De beplanting geeft een mooie bijdrage aan de biodiversiteit en de stadsecologie.
Bestaande beplanting behouden
Voor het maken van het ontwerp zijn eerst de bestaande elementen in de tuin in kaart gebracht. Daardoor zijn de huidige bomen en andere groenelementen behouden. Deze zijn opgewaardeerd en in oude glorie hersteld. De taxussen zijn vrij van de grond gesnoeid en allen in dezelfde gotische vorm getopt. De bestaande beplanting is aangevuld met een aantal bomen, meerstammige heesters en het vasteplantenconcept van Flower Your Place.
Bijbelse namen en betekenissen
Onder de bestaande en nieuwe heesters en bomen zijn weelderige vakken met grassen en vaste planten toegepast. Ter inspiratie van de plantenkeuze is vooral gekeken naar het religieuze karakter van de plek. Voorbeelden van toegepaste planten met Bijbelse en symbolische namen of kenmerken zijn Achillea, Mentha, Malva, Acanthus, Angelica, Aquilegia, mierikswortel, Salvia, Centranthus, Geranium, Echinops, Aconitum, vergeet-me-niet, varens, Pulmonaria en Lamium. Ook qua kleurgebruik is een link gezocht met de kerk. Een band rondom de kerk brengt groen (hoop, leven, toekomst) met rode accenten (liefde, lijden, offer). In deze band is ook de Madonnalelie aangeplant. In de overige borders zitten kleurcombinaties waarbij telkens één kleur de hoofdtoon voert met zachte overgangen; wit (feest), blauw (goddelijk), paars/purper (ingetogen), roze (licht) en geel (afgunst). Waar mogelijk, is inheemse beplanting gebruikt. Daar waar uitheemse beplanting van toegevoegde waarde is, werd waar mogelijk gekozen voor enkelvoudig bloeiend. Tot slot is de plantkeuze zo gemaakt, dat de bloei elkaar zo veel mogelijk opvolgt om lang visueel bij te dragen en de biodiversiteit te helpen.
Klimaatadaptatie
Het behouden van de bestaande grotere bomen en struiken, levert direct een grote bijdrage aan klimaatadaptatie met schaduwwerking en neerslaginterceptie. De nieuwe beplanting draagt daar verder aan bij. Voor de paden is gekozen voor een fijne halfverharding in een lichte kleurtint. Dit is waterdoorlatend en oogt parkachtig. Het materiaal infiltreert hemelwater goed door tot in de ondergrond, voor goede watervoorziening en als ontlasting van de riolering. De paden variëren qua breedte zodat het geen statisch geheel wordt. Dolmans Landscaping België was de uitvoerende partij voor het bodemwerk, inclusief de aanleg van de paden. Er is zo veel mogelijk gebruikgemaakt van rijplaten om bodemverdichting te voorkomen. Daarbij is, waar praktisch mogelijk was, gebruikgemaakt van elektrische handmachines.
De gemeente kan via het online beheerpaneel continu de vochtigheid en overige bodemgesteldheidsindicatoren in de gaten houden
Droogte
Gezien de extreme droogteperioden zijn Flower Your Place soil sensors geplaatst. De gemeente kan via het online beheerpaneel continu de vochtigheid (en overige bodemgesteldheidsindicatoren) in de gaten houden, met alarmen op minimum- en maximumwaarden. Zo kan zij precies bepalen wanneer er water gegeven moet worden voor een efficiënte omgang met water en personeelskosten. Een andere innovatie om met de toenemende extreme hitteperiodes om te gaan, is de waterbufferende Flower Your Place Urban Mulch, welke als een laag van 5 centimeter tussen de beplanting is gestrooid. Deze speciaal samengestelde strooisellaag houdt vocht vast en zorgt voor minder onkruiddruk.
Nazorg
Flower Your Place zorgt tenminste twee jaar voor het onderhoud van de tuin. Hierbij volgt zij een op maat gemaakt beheerplan voor alle groenelementen. Hierin is opgenomen wat exact wordt uitgevoerd en met welke frequentie.
Full service bloeiconcepten maken veelzijdig groen toegankelijk
Kennis, arbeidskracht en financiële middelen zijn alle drie schaars bij praktisch alle gemeenten. Flower Your Place speelt hierop in door het aanbieden van full service bloeiconcepten. Door alle stappen voor een succesvolle beplanting uit handen te nemen, maakt Flower Your Place de toepassing van veelzijdig groen toegankelijk. Door planning en risico’s weg te nemen bij de gemeente, is deze eerder bereid om iets anders toe te passen dan gras of een traditionele heesterbeplanting.
Machinaal geplante bloembollen zijn het product waarmee Flower Your Place zich op Europees niveau bekend heeft gemaakt bij gemeenten. Vrij snel voegde het bedrijf hier haar full service vasteplantenconcept aan toe. Hierbij neemt het bedrijf alle stappen uit handen; van ontwerp tot en met onderhoud. Ook levert het al enkele jaren Urban Meadows. Dit zijn voorgekweekte, volledig organische wildbloemenmatten. Hiervan zijn diverse al dan niet inheemse mengsels beschikbaar. Gemeenten en groenvoorzieners kunnen deze matten kopen en neerleggen voor een instant bloemenweide. Maar ook hier kan Flower Your Place het hele proces uit handen nemen. Uiteraard kunnen deze producten ook gecombineerd worden.
Met deze werkwijze, met full service bloeiconcepten, maakt Flower Your Place de toepassing van zowel wildbloemen, vaste planten als bloembollen zeer toegankelijk.
Tekst en beeldmateriaal: Flower Your Place
