TLmagazine 36 / Alles is Landschap
De vraag naar het ontstaan van de tuin, van zijn genius loci, staat centraal in de nieuwe editie van TLmag 36, samengesteld door landschapsarchitect Bas Smets. De landschappen die zich voor ons openen, zijn het resultaat van getuigenissen van grote denkers, kunstenaars, landschapsarchitecten en visionairs van een veranderend land. Het mysterie en de identiteit van het leven, de betovering van het heilige bos of de tempel van de natuur maken deel uit van deze zoektocht om onszelf en onze wereld te begrijpen. Osmose met het landschap, de aantrekkingskracht van kleuren en materialen, bewustzijn en acceptatie van onze kwetsbaarheid zouden ons kunnen leiden naar een beter leven als we nog beter zouden luisteren naar de aarde en de kracht van haar elementen.
TLmag_True Living of Art & Design is een tweejaarlijkse publicatie en een internationaal erkend online magazine op het gebied van kunst en design. Elke editie, gepubliceerd in het Frans en Engels, spitst zich toe op een specifiek thema. Het winternummer van 2021 heeft als thema ‘Tout est Paysage’, Alles is Landschap.
Alles is Landschap
Bas Smets: “De afgelopen jaren hebben we in realtime de gevolgen ervaren van een temperatuurstijging van 1 °C, wat heeft geleid tot extreme klimatologische fenomenen zoals ongekende overstromingen en megabranden. Volgens het IPCC zullen de komende tien jaar cruciaal zijn om de temperatuurstijging te beperken tot 1,5 °C. We moeten fundamenteel heroverwegen hoe we deze planeet bewonen.
Ik ben ervan overtuigd dat het begrip landschap ons een essentiële bron biedt om nieuwe manieren te bedenken om ons bestaan in deze wereld te organiseren.
Ten eerste is het landschap een manier om de wereld voor te stellen en vervolgens om deze te reorganiseren. Het woord werd in de 16e eeuw bedacht om een nieuw genre van beeldende kunst te benoemen. Vroege landschapsschilders streefden niet naar een realistische weergave van de natuur, maar naar de weergave van een geïdealiseerde realiteit die werd bereikt door de compositie en organisatie van natuurlijke elementen. Pas in de 18e eeuw werd het begrip ‘landschap’ gebruikt om de fysieke werkelijkheid te beschrijven met behulp van concepten uit de landschapsschilderkunst. Landschapsarchitectuur kan dan begrepen worden als het logische gevolg van de landschapsschilderkunst. Ze deelt haar doel om nieuwe manieren te bedenken om de wereld te organiseren. Terwijl een schilderij een geïdealiseerde realiteit “in visu” verbeeldt, transformeert landschapsarchitectuur de realiteit “in situ”.
Als landschapsarchitect probeer ik me nieuwe manieren voor te stellen om het territorium in te richten dat alle vormen van leven ten goede kan komen. Elk project geeft aanleiding tot de uitvinding van een nieuwe wereld. De relatie met wetenschap en kunst is cruciaal in dit creatieve proces. Samen met mijn partner Éliane Le Roux, die al twaalf jaar de functie van artistiek leider in mijn studio bekleedt, hebben we een universum van referenties gecreëerd waaruit we putten om nieuwe landschappen te ontwerpen.
Als gastconservator van TLmag wilde ik dat dit nummer dit specifieke universum zou vertegenwoordigen om het vermogen van het landschap te onthullen om de opkomst van een nieuwe wereld te ondersteunen.
We nodigden drie filosofen uit om hun visie op het landschap te geven: Alain Roger, François Jullien en Emanuele Coccia. Ik sprak met Piet Oudolf. Vier fotografen laten ons verschillende soorten natuur zien: Yoshihiko Ueda’s Pacific Northwest regenwouden, Sebastião Salgado’s foto’s van het Amazone regenwoud, Walter Niedermayr’s permafrost en onze kunstmatige Belgische landschappen vastgelegd door het oog van Michiel de Cleene. Katrien Lichtert bespreekt de uitvinding van de landschapsschilderkunst in Nederland, terwijl Andrea Wulf schrijft over de uitvinding van de natuur beschreven door Alexander von Humboldt. Joelle Zask schrijft over het recente fenomeen van megabranden en Kathelin Gray neemt ons mee terug naar de dagen van het Biosphere 2-lab en zijn potentieel voor onderzoek naar klimaatverandering.
We verzamelden ook bijdragen van Rei Naito, voor wie het landschap een scène is van het leven op aarde, van Roni Horn, Thierry De Cordier, Etel Adnan, Lee Ufan en Rebeca Méndez, die een interactie aangaan met het landschap waaraan ze werken.
Deze bijdragen, en nog veel meer in dit nummer, geven aanleiding tot de creatie van een universum van onderlinge afhankelijkheden dat de mogelijkheden verkent met betrekking tot de huidige staat van onze planeet, maar ook haar toekomst. Alles is landschap.”
