Team DELVA-Plusoffice herontwikkelt dorpskern Spiere

Het team Delva-Plusoffice wint met de inzending ”De Kouter” de opgave om het dorpskern van het West-Vlaamse Spiere te herontwikkelen tot een schakel tussen dorp en landschap.

Het Robecijnplein wordt vandaag voornamelijk gebruikt als parkeerplein en logistieke ruimte voor bussen. Het plein heeft heel wat mogelijkheden en kan naast die functionele vereisten, ook een andere rol gaan spelen. Het is immers een eind- en startpunt van wandelingen en busroutes, er is voldoende plaats om allerlei activiteiten te ontvangen, en is dé ideale verbinding met het vallei-landschap en de vista’s die je er kan hebben.

De visie van het team Delva & Plusoffice voor de dorpskern van Spiere bestaat dan ook uit drie krachtlijnen: een aangenaam én functioneel plein maken dat deel uitmaakt van de publieke ruimte van het dorp, een evidente natuurlijke route door het centrum mogelijk maken gebaseerd op de historische landschapselementen en een sfeervolle heraanleg van enkele sleutelstraten die het centrum een coherente identiteit kan geven.

De ontwerpstrategie wordt opgehangen aan drie eenvoudige maar krachtige ingrepen, die de structuur uitzetten waarbinnen de andere interventies passen. Een dorpspodium, een landschapsbalkon en een het dorpsplein. Drie schijnbaar eenvoudige elementen die met precisie de ruimtelijke structuur precies voldoende hertekenen om enkele cruciale punten te verbeteren.

De elementen geven op een eenvoudige en slimme manier vorm aan de heroriëntatie van de verschillende ruimtes, geven ze een nieuw adres en brengen de deelruimtes opnieuw met elkaar in verbinding. De kerk wordt weer vergroend door de heuvel met zijn voeten in het groen te zetten. Die groene ruimte wordt cruciaal in de verbinding van de twee vallei delen én wordt heel leesbaar als figuur in het dorp. Het dorpspodium fungeert als overgang tussen het plein en de groene kerkomgeving. Het dorpspodium is de organiserende kracht van het ontwerp. Vanuit deze twee elementen wordt de verdere omgeving vorm gegeven aan de hand van een aantal krachtlijnen.

 

 

Het landschapsbalkon
De kerk richt haar gezicht op het landschap. De kunstmatige heuvel waar zij op staat wordt weer zichtbaar gemaakt en krijgt een parkachtig karakter. De reeds aanwezige gelaagdheid in dit reliëf wordt versterkt door het huidig ensemble van keermuren uit te breiden met een serie treden naar het landschap. De kerkheuvel komt weer aan de Spierebeek te liggen.

Om de relatie met de kerk nog te versterken komt ook de wandelroute langs het landschapsbalkon, de wandelaar kan hier ten volle van de landschappelijke en historische kwaliteiten genieten. Hiervoor wordt een klein brugje over de Grote Spierebeek aangelegd, zodat ook deze in het verhaal wordt betrokken.

Het dorpspodium

Ontworpen als een eenvoudig plateau, lost dit dorpspodium verschillende functies op. Net op de overgang tussen de kerkheuveltuin en het Robecijnplein, bakent het als een janushoofd twee verschillende ruimten af: een versteend kasseienplein dat ruim, open en functioneel is; een groene tuin die als ontbrekende schakel de valleiroute afmaakt en ze verbindt met het centrum.

Het nieuwe dorpspodium biedt eeneenvoudige oplossing als zitrand naar het park, als bushalte naar het plein, als overdekte fietsenstalling, als infobord, nachtverlichting voor het plein en andere kleinschalige infrastructuur in de openbare ruimte. Het podium wordt ook echt ingezet bij evenementen op het plein (filmvoorstellingen in open lucht, klein optreden, toespraak, uitleg bij het begin van een wandeling… ).

Het centrumplein
Ook aan de dorpszijde wordt de gelaagdheid van de kerkomgeving benut om de kerk en het dorpsplein opnieuw met elkaar in verbinding te brengen. De bestaande keermuur loopt door in een laag keerelement met zitrand en gaat zo een relatie aan met het ‘dorpsplein’.

Aan  het kruispunt met de Oudenaardseweg, wordt de historische ‘Place’ weer de prettige verblijfsruimte die het ooit was, met een sterk teruggedrongen dominantie van de infrastructuur. Enkele flinke bomen en een lage haag zorgen voor intimiteit en afbakening van de overige ruimte. Uniforme, ingetogen verharding, passende verlichting, een S-vormige bank en uitbreidingsmogelijkheden voor de terrassen vormen de ingrediënten voor een hernieuwde vitaliteit van dit dorpshart. De gebruikte bestrating loopt naadloos verder in de aanleg van het Robecijnplein en de straten tussen beide centrumpleinen.