Sponstuin als experimenteerruimte klimaatverandering

In Rotterdam is de Sponstuin geopend. In deze cirkelvormige proeftuin wordt onderzocht hoe een stad groen kan worden ingericht in tijden van klimaatverandering. Het initiatief en ontwerp voor de bijzondere tuin in het M4H-gebied komt van De Urbanisten.

Als gevolg van het veranderende klimaat krijgen we te maken met periodes van hevige regenval én langere droge tijden. Soms is er een teveel aan water, soms is er een tekort. Tuinen, parken en andere groene plekken in de stad hebben moeite met die extremen. Bovendien is er veel verharding in de stad. Het water kan alleen via het riool weg en zorgt bij hoosbuien voor overlast.

Een goede manier om de weersextremen te ondervangen, is volgens De Urbanisten om de stad in te richten als een spons. Een spons kan snel water opnemen, het water lang vasthouden en ook weer teruggeven als dat nodig is.
In een ‘sponsstad’ wordt ruimte gemaakt voor het verzamelen en vasthouden van overtollig water en voor het teruggeven van dat water bij droogte. Dat gebeurt bij voorkeur in de natuurlijke omgeving, waarbij de bodem, bomen en planten en open water een grote rol spelen, aldus De Urbanisten.

Experimenten
In de Rotterdamse Sponstuin wordt onderzocht hoe een en ander er in te praktijk uit kan zien. In de cirkelvormige tuin vinden in verschillende plantvakken experimenten plaats met grondmengsels, beplantingen en sponstechnieken. Zo zijn er wadi’s met bijvoorbeeld hop en water slurpende planten, Rotterdamse klei- en veenbodems met passende tuinbeplanting en een onthardingstuin met planten die van droogte houden.

 

Het gedrag van water en bodem wordt twee jaar lang gemeten. Ook de prestaties van de beplanting worden gevolgd. Aan de proef met de sponstuin werken ook de gemeente Rotterdam en de Voedseltuin mee. Rotterdam gaat bijvoorbeeld de nodige metingen doen en de Voedseltuin gaat de tuin onderhouden en voorlichting geven aan bezoekers over de werking van de sponstuin. Want het is natuurlijk de bedoeling dat ook particulieren uitleg krijgen hoe zij de sponswerking van hun tuin kunnen verbeteren.

De uitkomsten van het onderzoek zijn leerzaam en bruikbaar in de praktijk en interessant voor iedereen die werkt aan een klimaatadaptieve stad, meent De Urbanisten. Daarbij is de Sponstuin volgens het bureau ‘ook gewoon een bijzondere en mooie tuin om te bezoeken en van te genieten’.