Projectsubsidies voor groene stadsvernieuwing

Drie projecten ontvangen een projectsubsidie voor de concrete realisatie van een stadsvernieuwingsproject: de Paterskerk en omgeving in Eeklo), Tuinen van Waterschei (Genk) en de Antwerpse Stuivenbergsite.

 

Stadsvernieuwingsprojecten zijn hefboomprojecten voor een geïntegreerde stadsontwikkeling, en dit zowel in functie van economische, ecologische als sociale meerwaarde. Het gaat dan onder meer over publieke ruimte, infrastructuur, nutsvoorzieningen, publieke voorzieningen, groen-blauwe dooradering, enzovoort. Binnen de projectoproep 2020 naar stadsvernieuwing waren 13 dossiers ingediend voor projectsubsidie. In totaal bedraagt de subsidiepot 7.500.000 euro. Uiteindelijk werden drie projecten geselecteerd.

Eeklo: Paterskerk en omgeving

Aan het project ‘Paterskerk en omgeving’ wordt een subsidie van 2.806.069  euro toegekend. De projectsite Paterskerk en omgeving heeft een oppervlakte van 4,3 ha en ligt tussen de Markt en de scholencampus Ten Doorn in hartje Eeklo. Deze site bestaat uit de leegstaande Paterskerk, het voormalige Minderbroederklooster en een volledig van de straat afgesloten historische kloostertuin. Het Minderbroederklooster wordt nu ingevuld als instelling voor jongeren. De historische kloostertuin heeft een groot potentieel om als groenruimte te worden geherwaardeerd.

Momenteel is het grote minpunt dat de projectsite Paterskerk verscholen en ingesloten ligt achter en tussen grote handelspanden die qua schaal niet thuishoren in een stadscentrum. Bovendien bemoeilijkt de sterk versnipperde eigendomsstructuur een integrale en kwalitatieve herontwikkeling.

Belangrijkste uitgangspunten van het masterplan en het project zijn:

• de herbestemming van zowel de kerk als het klooster;
• de kloostertuin om te turnen tot een stadspark:
• het openwerken van dit geheel door de bestaande handelszaken errond te slopen;
• het realiseren van een veilige nieuwe fiets- en wandelas die de Markt over het bouwblok verbindt met het schoolplein van de scholencampus Ten Doorn.

Genk: Tuinen van Waterschei

Aan het project ‘Tuinen van Waterschei’ wordt een subsidie van 2.079.092  euro toegekend. Het projectvoorstel ‘Tuinen van Waterschei’ is een belangrijk hefboomproject in de realisatie van het Stiemerprogramma van stad Genk. De ‘Tuinen van Waterschei’ zijn gesitueerd in de bovenloop van de Stiemerbeek. Ze omvatten een gebied waar verschillende delen van het stedelijk weefsel elkaar raken of overlappen: de superdiverse mijncités Waterschei-Noord en Waterschei-Zuid, de residentiële wijk Oud-Waterschei, de lokale handelsstraat Stalenstraat, het wetenschaps-en technologiepark Thor Park, en de Stiemer als waterloop dwars door dit gebied.

Doorheen de jaren heeft de stad zijn rug gekeerd naar de vallei met als resultaat een sterk ingesnoerde beek, versnippering van de groene ruimte en een verloren connectie tussen beek en het brede valleigebied. Het Stiemerprogramma wil deze verbindingen herstellen op het niveau van de stad. ‘Tuinen van Waterschei’ wil dit doen als piloot en proeftuin op niveau van de wijk Waterschei.

De stad Genk volgt een (re)connectiestrategie met als doelstelling de verbindingen in de driehoek natuur-mens-ondernemerschap te herstellen en/of te versterken. Stad Genk maakt in samenwerking met het consortium Tractebel/Descombes/IMDC een plan op voor de herwaardering van deze beekvallei. Achterliggende ambitie is om de Stiemervallei op te waarderen tot een multifunctionele blauwgroene ader die de levenskwaliteit van de Genkenaar verhoogt, en de veerkracht van de stad versterkt. De stad Genk trekt hierbij resoluut de kaart van nature-based solutions als oplossingsconcept: natuurlijke oplossingen die meerwaarde creëren op zowel ecologisch, sociaal als economisch vlak.

Antwerpen: Stuivenbergsite

Aan het project ‘Stuivenbergsite’ wordt een subsidie van 2.595.614 euro toegekend.

Het ziekenhuisnetwerk Antwerpen (ZNA) besliste om de site Stuivenberg te verlaten in 2022 en alle diensten te centraliseren in een nieuwe campus op de kop van Spoor Noord. Enkel het psychiatrisch ziekenhuis blijft gehuisvest op Stuivenberg en vult daar ongeveer één derde van de ruimte. De Stuivenbergsite komt dus grotendeels vrij. De hamvraag is wat ermee te doen. Het RUP 2060 legt vast dat 60% van het terrein ingericht moet worden als publieke open en groene ruimte en dat op de site minimaal 50% van de bruto bebouwde vloeroppervlakte een maatschappelijke invulling moet krijgen.

Het project steunt op een uitgebreid vooronderzoek dat samen met de buurt is uitgevoerd. Daarin werden de doelstellingen van de nieuw te ontwikkelen site duidelijk vastgesteld. De krijtlijnen van een overwegend publieke ontwikkeling met sterk sociale functie werden aldus vastgelegd. Bij alle partners is consensus gegroeid om van de plek een monumentale en groene parel te maken in de dicht bebouwde en kansarme 2060 wijk. Dat maakt duidelijk dat het Stuivenbergproject ‘Plan Stuivenberg’ in hoofdzaak een maatschappelijk project is. De focus ligt minder op private en winstgevende invullingen en activiteiten.