Park op voetgangers-en fietsbrug

De Paleisbrug in het Nederlandse ‘s Hertogenbosch combineert een verhoogd park met een voetgangers-en fietsbrug.De brug, ontworpen door Benthem Crouwel Architecten, vormt een 250 meter lange verbinding over het spoor tussen het historisch centrum van ‘s-Hertogenbosch en het Paleiskwartier. Dat is een nieuw ontwikkelde wijk, waar zich het Paleis van Justitie, verschillende hogescholen, woningen en kantoren bevinden. De nieuwe brug is bovendien een grote zonnecollector, die de omliggende wijk van energie gaat voorzien. Het park op de brug sluit aan op het uitzicht, maar ook op het groen langs de Dommel en het verblijfsgebied rondom de Hofvijver in het Paleiskwartier. Door van de brug een parkachtig verblijf te maken, is er in het centrum van ’s-Hertogenbosch ruim 2.500 m2 park toegevoegd.

Planten, bomen, bestrating, meubilair en verlichting zijn geïntegreerd in gevouwen platen van weervast-staal. Weervast-staal is een staallegering die een dichte corrosielaag heeft, waardoor het corrosieproces nagenoeg tot stilstand wordt gebracht. Hierdoor kan het metaal in het zicht gelaten worden. Het weervast-staal, wat zo’n 0,5mm per 100 jaar roest, is overal 1mm dikker uitgevoerd dan in eerste instantie noodzakelijk: het staal roest immers aan twee zijden. De brug heeft daarmee een levensduur van minimaal 100 jaar. Bovendien sluit de robuuste uitstraling van het staal goed aan bij de sfeer van de vestingswerken van de stad.

Beplanting

Over de lengte van de brug lopen vier stroken van ieder twee meter breed, die afwisselend uit groenvakken en bestrating bestaan. Tussen de groenvlakken en de bestrating zijn stroken gecreëerd van zestig centimeter breed, die zijn afgewerkt met een weervaste stalen noppenplaat. Hierin bevinden zich kabels, leidingen en lijngoten voor de hemelwaterafvoer van de bestrating.

De positie van de groenvakken en boombakken op de brug is bepaald in samenwerking met Piet Oudolf, die het beplantingsplan voor de Paleisbrug heeft gemaakt. De beplanting op de brug bestaat uit drie zones, ieder met een eigen karakter.

Aan de kant van het stadscentrum krijgt de brug een savanne-achtige beplanting met lage planten en losse bomen.
Boven op het spoor komt er alleen lage beplanting op de brug, die aansluit op het weidse uitzicht. Aan de zijde van het Paleiskwartier krijgt de brug een meer bosachtig karakter. Met het nieuwe groengebied ontstaat er een nieuw ecosysteem in het stadscentrum, dat ruimte creëert voor nieuwe flora en fauna.

Waar bomen op de brug staan, is de betonnen druklaag geperforeerd. Op deze manier is een boombak in de stalen kokerliggers gemaakt. Deze perforaties zijn strategisch geplaatst en leiden zowel voor het beplantingsplan als de constructie tot een goed resultaat. Het beton komt nergens op de brug in het zicht. De plantenvakken op de brug zijn voorzien van een watergeefsysteem met detectie. De afvoer uit de plantenbakken is voorzien van een extra overloop zodat de planten nooit te veel water kunnen krijgen. De beplanting, bankjes en paden worden ‘s avonds aangelicht  door LED-verlichting zodat de brug ook na zonsondergang een aangenaam verblijfsgebied  is.

Zonnecollector
Om de brug in de winter ijsvrij te kunnen houden, was vloerverwarming met een lage temperatuur een uitgangspunt bij het ontwerp. Strooizout is geen optie, dat zou de planten doden en het materiaal aantasten. Benthem Crouwel heeft daarom gezocht naar een duurzame oplossing voor het toepassen van de vloerverwarming. Dit is gelukt door de Paleisbrug in de zomer te laten fungeren als een enorme zonnecollector. De vloerverwarming/ zonnecollector is aangesloten op een warmte/koude opslag. De brug haalt ‘s zomers meer warmte uit de brug dan er in de winter nodig is en levert energie aan de omliggende wijk.