Omzet sierteeltsector daalt
De omzet in de sierteeltsector daalde in de eerste acht maanden van 2015 met bijna twee procent, nadat er in 2013 (-0,9%) en 2014 (-3%) ook al ingeleverd werd. Dat blijkt uit cijfers van de Boerenbond.
De ontwikkelingen in de deelsectoren lopen echter sterk uiteen.
• Zo moet de boomkwekerij fors inbinden (-5% omzet) als gevolg van een kleinere verkoop aan drie procent lagere prijzen. Dat heeft te maken met besparingen op openbaar groen en een haperende export. De globale omzet van sierplanten stijgt daarentegen met 1,3 procent tegenover 2014. De totale omzet van de sierteelt in Vlaanderen wordt voor 45 procent gerealiseerd met sierplanten en voor 55 procent met producten uit de boomkwekerij.
• Ook binnen het segment sierplanten zijn de ontwikkelingen verschillend. Voor bloembollen en -knollen blijven de geproduceerde hoeveelheden gelijk, terwijl de gerealiseerde prijzen één à twee procent lager zullen uitvallen. Snijbloemen noteren een aanzienlijke daling qua aanvoer (-11,5%) maar daar tegenover staat een prijsverbetering met vijf procent. Azaleatelers kennen zowel een daling van de geproduceerde hoeveelheden (-3%) als van de prijzen (-5%). De productiedaling vloeit volgens Boerenbond voort uit het relatief groot aantal stoppende bedrijven.
Voor perkplanten is er een betere prijsvorming (+ 4,5%), terwijl de productie terugvalt (-5%). Voor potchrysanten daalt de productie eveneens (-3%), terwijl de prijs op hetzelfde niveau blijft als in 2014. De voorbije tien jaar daalde het areaal potchrysanten aanzienlijk (-40%). De laatste twee jaar stabiliseert de oppervlakte.
Prijzen
Volgens Leon Peters, als vakgroepvoorzitter voor sierteelt lid van het hoofdbestuur van Boerenbond, lijkt de consument bezeten van steeds lagere prijzen, wat een negatieve evolutie is. “Kwaliteit zou weer geapprecieerd moeten worden want de laagste prijs laat zich niet of moeilijk verzoenen met gezonde, veilige en kwaliteitsvolle land- en tuinbouwproducten.” Met spijt in het hart stelt hij vast dat het in alle sectoren de bedrijven zijn die investeerden, moderniseerden en forse inspanningen deden om aan alle nieuwe wetgeving te voldoen die het vandaag het hardst gepijnigd worden door de laagconjunctuur.
Overheidssteun
Specifiek voor de sierteeltsector komt daar nog bij dat van structurele overheidssteun eigenlijk geen sprake is, dit in tegenstelling tot de rechtstreekse inkomenssteun van Europa die een aantal andere sectoren overeind houdt in moeilijke tijden. “We staan niet om subsidies te roepen”, voegt Peters er meteen aan toe, “maar het is wel een feit dat siertelers het vandaag moeilijk hebben.” In het verleden hoefde een economische crisis niet meteen slecht nieuws te betekenen voor de sierteelt omdat mensen dan thuis gaan ‘cocoonen’ in plaats van buitenshuis geld uit te geven. Vandaag is van zo’n positief tegeneffect niets te merken.
Export
Siertelers voelen dit jaar vooral het wegvallen van een aantal belangrijke buitenlandse afzetmarkten. In de eerste plaats denk je dan aan Rusland, maar Leon Peters legt uit dat ook andere handelsstromen verstoord werden. Zuid-Europese landen verloren namelijk afzet in Noord-Afrika en de Maghreb-landen door de politieke hoogspanning die daar heerst. Dat heeft tot gevolg dat siertelers in Europa vechten om een stukje van een taart die veel kleiner werd. Bovendien ervaart de sector sinds de boycot door Rusland dat een aantal bestemmingen, zoals Duitsland en Polen, doorvoerlanden waren voor de Russische of Wit-Russische markt. Ook die doorvoer ligt nu stil.
Boomkwekerij
Binnen de sierteelt is de boomkwekerij een subsector met eigen karakteristieken die het er zeker niet makkelijker op maken. “Eén maand slecht weer zodat hobbytuinders het laten afweten, komt ons op grote omzetverliezen te staan. Wat we dit jaar niet kunnen verkopen, dragen we bovendien volgend jaar mee. De kostprijs van die overjaarse boompjes ligt beduidend hoger terwijl daar niet altijd een hogere prijs tegenover staat. Daarvoor moeten zowel de kwaliteit als de vraag goed zijn. Dat (al dan niet tijdelijk) opgescheept blijven zitten met oude partijen is een belangrijk verschil met bijvoorbeeld de aardappelsector waar men ieder jaar met een schone lei start.” Eén en ander heeft er voor gezorgd dat het areaal boomkwekerij al enkele jaren een dalende trend vertoont.
Dat blijkt ook uit de sierteeltbarometer van AVBS voor het 2de kwartaal van 2015. 46% van de ondervraagde boomkwekerijen meldden een omzetdaling, slechts 7% van de boomkwekerijbedrijven die reageerden, maakte gewag van een omzetstijging. In de boomkwekerij ligt het percentage respondenten die vandaag investeringen hebben gepland met 33% duidelijk lager dan in hetzelfde kwartaal van 2014 toen dit nog 43% was.
In de tuinaanleg blijkt dat het positieve investeringsklimaat en de personeelsaanwerving op niveau blijft.
