Leuven / Geen zwembad, wel watertuin bij heraanleg Vaartkom

20.000 m² – of drie voetbalvelden – groot is het publiek domein in de Vaartkom dat de stad wil vernieuwen. Het ontwerpteam stelt een ontwerp voor waarin gekozen is voor een groene watertuin, met twee grote houten platformen, waar je het water van dichtbij kan ervaren.

Na het eerdere schetsontwerp, waarmee het ontwerpteam rond Tractebel samen met Stadsbader, Atelier Descombes Rampini, Equans, Pool is cool, Waterland en POP vzw de gunning na een wedstrijd binnenhaalde, is er nu een voorontwerp voor de Vaartkomoevers.

De voorbije maanden ging het ontwerpteam aan de slag met alle feedback en adviezen die inwoners, adviesraden, handelaars en verenigingen in het intense participatieproces hebben gegeven. Op basis werd het ontwerp bijgestuurd en verder verfijnd. Zo wordt geopteerd voor een watertuin, waar twee houten platformen het plein en de oevers met de Vaart verbinden en waar je het water van dichtbij kan beleven, omgeven door planten die het water filteren. Je zal er met de voeten in het water kunnen, maar niet kunnen zwemmen. Waterbeleving blijft een belangrijke rode draad in het ontwerp.”

Het stadsbestuur blijft publiek zwemwater in de stad wel belangrijk vinden. “Er zijn de voorbije maanden opportuniteiten opgedoken die er niet waren toen we met het ontwerpproces voor de Vaartkom van start zijn gegaan”, duidt burgemeester Ridouani. “Zo is er het provinciedomein, waar het provinciebestuur nieuwe plannen voor heeft. We zijn in gesprek met hen, en zijn bereid om mee te werken en mee te investeren in een zwemvijver. We hebben ook overleg met De Vlaamse Waterweg die het kanaal beheert, om te onderzoeken of daar elders zwemmogelijkheden zijn.”

Groene autoluwe oevers
De Noord- en Zuidoever van de Vaartkom zijn de slagaders van de Vaartkom, die het Broosplein en de Staart van de Vaart met elkaar verbinden. De Vaartkomoevers worden vergroend met bomen en struiken, wat de hele omgeving aangenamer zal maken. Aan de Noordoever komt een wandelpromenade langs de waterkant met één langgerekte zitbank langs het water. Tussen de rijweg voor lokaal verkeer en de wandelpromenade komt een groene strook met plaats voor zitbanken, kunst en horecaterrassen. Aan de Zuidoever, waar tussen de Vaartstraat en de bruggen een verkeerslus loopt, komt een wandelpad op het water. Met een houten wandeldek op niveau van het water zal je volledig gescheiden van het wegverkeer kunnen wandelen en genieten van het water.

Het Victor Broosplein wordt verbreed van gevel tot gevel, en krijgt twee grote groene zones met speel- en zitelementen en een mix van bomen en struiken. De connectie tussen het plein en het water en brengen waterbeleving tot op het plein met de nieuwe watertuin en een houten dek van ongeveer 9.5 op 9.5 meter.

Aan de kop van de Vaart komt een groene watertuin. Daar wordt het oppervlaktewater dat van het plein stroomt in opgevangen zodat het in de bodem kan dringen. Een deel van het water uit de Dijle en de Voer, dat via het verbindingskanaal De Hond in de Vaartkom stroomt, zal op een natuurlijke wijze gezuiverd worden door de grote watertuin. Aan de randen van de watertuin komen grote natuurstenen blokken, waar je kan zitten en de watertuin van dichtbij kan ervaren.

Naast het houten dek aan het Victor Broosplein komt er ook een groter houten platform van ongeveer 15 op 15 meter midden op de Vaart.

Staart van de Vaart
De Staart van de Vaart, in de bocht aan de Marie Thumas-Durieuxbrug, is de zonnigste plek van de Vaart. Daar komt een groene heuvel die de drukte van de Ludenscheidsingel en het Engels Plein afschermt. Het wordt een groene oase aan de waterkant. Je kan er op brede trappen van ‘s morgens tot ’s avonds in de zon zitten en kan genieten van het uitzicht op de Vaart en de jachthaven. Nieuw is een klein metalen platform aan de kade, dat gedeeltelijk over het water hangt. De trappenheuvel en het metalen platform kunnen ook dienst doen als tribune voor bijvoorbeeld intieme optredens en kleine concertjes.

Het ontwerpteam werkt het voorontwerp nu gedetailleerd en technisch verder uit. Begin 2023 volgt het definitief ontwerp en de aanvraag van de omgevingsvergunning. De start van de werken is voorlopig gepland midden 2023.