Kunstproject kerk Bossuit wint Prijs Wivina Demeester 2016
Het project waarmee de bouwvallige kerk van het West-Vlaamse Bossuit werd omgevormd tot een kunstwerk wint de Prijs Wivina Demeester voor excellent bouwheerschap 2016 in de categorie kunst in opdracht waarbij de bouwheer op een bijzondere manier ruimte geeft aan kunst. De provincie West-Vlaanderen won de prijs in de categorie architectuur voor het project ‘Het Zwin’.
Met de Prijs Wivina Demeester wil de Vlaamse Bouwmeester een hoogstaand stedenbouwkundig, landschappelijk en architecturaal kwaliteitsbeleid bij overheden aanmoedigen. De prijs bekroont die opdrachtgevers die door hun doordachte aanpak en zin voor vernieuwing tonen dat ze kwaliteit vooropstellen. De Prijs Wivina Demeester benadrukt het belang van een voorbeeldig ontwikkelingstraject.
Kerk van Bossuit
De jury waardeert de gedrevenheid van het opdrachtgevend bestuur. Voor een kleine gemeente als Avelgem is het een grote uitdaging om een van de kerken, die om veiligheidsredenen gesloten was en waarvan de herstellingskosten te hoog zouden oplopen, een nieuwe bestemming te geven en meteen een nieuwe impuls te geven aan het dorp. Het gemeentebestuur liet zich in een commissie omringen door een aantal goed gekozen partners en externe deskundigen en omschreef uiteindelijk de herbestemmingsvraag als een kunstopdracht.
Volgens het gekozen voorstel van de kunstenaar Ellen Harvey, werd de kerk gestript en tot een gecontroleerde ruïne omgevormd. In de nieuwe duurzame terrazzovloer wordt enerzijds gerefereerd aan het architecturale ritme van de kerk en anderzijds aan een foto van een in de Eerste Wereldoorlog vernielde kerk in de streek.
Het project behoudt het sacrale karakter van de site, refereert aan de geschiedenis van de kerk en het dorp, behoudt de kerk als herkenningspunt in het landschap en nodigt de dorpsgemeenschap uit om deze kerk opnieuw in te vullen als plaats van collectieve betekenis.
De jury waardeert de visie en strategie van het stadsbestuur en zijn administratie in de aanpak van de herbestemming, maar ook de bezieling bij het uitdragen van het project.
De plek kreeg een nieuwe betekenis en laat verschillende programma’s toe, zonder die op te leggen. De dorpsbewoners kunnen de invulling mee bepalen en zo wordt de kerk opgeladen met nieuwe functies. Fietsroutes worden aan het project gelinkt zodat bezoekers van buiten het dorp de weg vinden naar dit kunstproject.
Zwin Natuurpark
De Provincie West-Vlaanderen ontwikkelde in partnerschap met het Agentschap voor Natuur en Bos van de Vlaamse overheid een bezoekersinfrastructuur voor het Zwin Natuurpark en de Vlaamse Zwinvlakte. Hierbij werd vanaf de projectmissie tot exploitatie voor een geïntegreerde projectbenadering gekozen, waarbij verschillende beleidsdomeinen (natuur en leefmilieu, toerisme en recreatie, mobiliteit,…) samenkwamen. De nieuwbouw aan de rand van het Zwinpark functioneert regionaal, het is ook een toegang tot de Zwinvlakte en een onthaal voor de ruimere Zwinstreek.
Het programma bestond uit verschillende delen (bezoekerscentrum met tentoonstellingsruimtes, restaurant en ruimtes voor seminaries; een kijkcentrum met observatieruimte; educatieve ruimtes, een gebouw voor groenbeheer, een parking, natuurinrichting en wandelinfrastructuur,…) gericht zowel op het grote publiek (met aandacht voor kinderen) als op natuurgidsen en -professionals. De opgave was dus niet alleen architectonisch, maar ook landschappelijk, stedenbouwkundig en didactisch.
De gebouwen en de buiteninfrastructuur integreren zich horizontaal in het vlakke natuurlandschap. De eenduidige vormgeving en de keuze van materialen (hout en bekist beton) zorgen voor een fijngevoelige architectuur. De sterkte van het landschap wordt ondersteund en er wordt een attractieve natuurbeleving aangeboden.
De samenwerking tussen vele verschillende publieke actoren (Vlaamse overheid, provincie, gemeente en partners uit Zeeland, in het kader van Europese programma’s) en een complexe fysische (hoogwaardig natuurgebied) en maatschappelijke context zorgden voor een complex proces, dat door een adequate projectplanning en volgehouden projectopvolging tot een kwaliteitsvol resultaat heeft geleid.
Meer informatie over dit project vindt u hier.
