Kortrijk / Vetex-site wordt volwaardig buurtpark

In de Sint-Janswijk in Kortrijk komt een nieuw 1,5 ha groot stadspark op de voormalige site van de textielfabriek Vetex. Het ontwerp vertrekt vanuit de huidige spontane en ongedwongen uitstraling die zich onder andere uit in spontane pioniersvegetatie, ruimte voor graffiti en flexibel gebruik. Het centrale middengebouw wordt een buurthal, het kloppend hart van het park. Op de site komt ook een mix van 34 woningen.

Stad Kortrijk en de ontwerpbureaus Studio Basta en DENC-STUDIO hebben de plannen voor de Vetex-site recent voorgesteld aan de buurt. De site wordt een heus natuurlijk buurtpark waar avontuurlijk spelen centraal staat en waar de buurt elkaar kan ontmoeten. 


24 jaar geleden kocht intercommunale Leiedal de site na het stopzetten van de activiteiten van de Verenigde Textielbedrijven. Het terrein was toen nog bijna volledig volgebouwd. Op de centrale hal na werden de fabrieksgebouwen gesloopt en werd de vervuilde grond gesaneerd. In 2010 kwam de verlaten site in handen van de stad. Door de jaren heen werd het terrein in gebruik genomen door de buurt. Scholen, (sport)verenigingen en buurtbewoners maken gretig gebruik van de open ruimte in de dicht bebouwde omgeving van Sint-Jan. Na eerdere pogingen om een ontwerp voor de site op te maken, werd in 2018 DENC-STUDIO onder de arm genomen om een toekomstplan voor de site op te maken. Dat leidde in 2019 tot een masterplan met als voornaamste doelstellingen een kwalitatief buurtpark als ontmoetingsplek voor de bewoners van de St.-Janswijk met ruimte voor avontuurlijk spelen en sport. In juli van 2021 stelde de stad studiebureau DENC-STUDIO en landschapsarchitecten Studio Basta aan om het definitieve ontwerp voor het park en het centrale gebouw op te maken.

Buurtpark met eigen DNA

Voor de opmaak van het ontwerp werd opnieuw een intens participatietraject doorlopen. Via een praatplan en een bordspel werd de brede buurt eerst betrokken. Daarna werden tal van instanties en gebruikers (Textival, Chiro, Tsjing Tsjang, buurtscholen Vetex en Sint jozef, RedSide, buurtsport Ajko,…) 1 op 1 gesproken omtrent hun wensen en behoeftes. Die gesprekken resulteren in een ontwerp dat het specifieke DNA van de plek en zijn gebruikers erkent, alsook de spontane en ongedwongen uitstraling die zich uit in spontane pioniersvegetatie, ruimte voor graffiti, informele looplijnen en flexibiliteit in gebruik.

Er wordt sterk ingezet op natuurlijk groen door het behoud van de aanwezige vegetatie te behouden en te versterken met nieuw inheems groen. Het ontwerp zet in op de toegankelijkheid en doorwaadbaarheid van het park. Er komt een 2 meter brede noord-zuid en oost-west verbinding in geborsteld beton. Beide paden kruisen elkaar ter hoogte van de buurthal waar ze een verblijfsplek vormen. De paden worden begeleid met een kleine robuuste paalverlichting. De paden, en het gehele park, zijn in hoofdzaak autoluw tot autovrij. Qua materiaalgebruik wordt ingezet op inheemse groenstructuren, gerecupereerde kasseien vanuit het depot wegenis van de stad, houten speelstructuren,… Oppervlaktewater en overloop van regenwaterputten worden opgevangen in wadi’s en of infiltreren in de ondergrond via groenstructuren. De Engelse tuin, een historische directeurstuin die oorspronkelijk aangelegd werd in het begin van de vorige eeuw, wordt terug in ere hersteld!

Het middengebouw: sport en spel

De kloeke, in de jaren ’50 gebouwde, centrale hal van de voormalige textielfabriek is een van de oudste gebouwen op de site. Ondanks de bouwvallig ogende staat van het middengebouw, is het betonskelet in goede staat. Het gebouw van 650 m2 wordt getransformeerd tot een buurthal, als een kloppend hart én onderdeel van het park. De noordelijke vleugel van het gebouw wordt ontmanteld tot er enkel op het gelijkvloers een betonskelet blijft staan. Dit is de plaats waar de paden van het park kruisen en een ontmoetingsplek ontstaat. Op het gelijkvloers in de zuidelijke vleugel wordt een nieuwe betonvloer voorzien die ruimte geeft voor overdekte sport- en spelmogelijkheden én een sporadisch buurtevenement. Verder worden op het gelijkvloers enkele bergingen voorzien voor spelmateriaal, die zullen gedeeld worden met de verschillende gebruikers van de site. Bij de zuidelijke vleugel wordt het dak van het gebouw weggenomen. De verdiepingsvloer wordt waterdicht gemaakt en wordt ingericht als sport- en spelzone. De muren worden op strategische plekken verlaagd zodat er zicht en licht binnen kan komen, en het sociale veiligheidsgevoel van de verdiepingsvloer sterk verbetert.

34 woningen

Van het projectgebied van 2 hectare maken het park, de Engelse tuin en het centrale gebouw 1,7 hectare uit. Al in 2006 werd een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met bouwbedrijf Matexi om op een deel van het terrein woningen te realiseren. Het ontwerp omvat 34 woningen, die door DENC-STUDIO worden getekend: 8 gezinswoningen, 22 appartementen en 4 stapelwoningen. Gezinnen met kinderen vormen de doelgroep. Er is ruimte voor een collectieve fietsenstalling. De parkeerplaatsen worden georganiseerd in parkeerpockets aan de koppen van het park. De bewoners kunnen de auto niet letterlijk voor eigen deur kunnen parkeren, maar op wandelafstand in een ingegroende parkeerhaven met 1 parkeerplaats per woonunit.

De uitvoering van de werken aan het park en het middengebouw is voorzien voor maart – december van volgend jaar. In het najaar van 2023 start ook de bouw van de woningen, die twee jaar zal duren.

Bron: kortrijk.be