Hooglede / Nieuw onthaalgebouw op Duits oorlogskerkhof
Met enige vertraging werd begin dit jaar het nieuwe onthaalgebouw op de Duitse militaire begraafplaats van Hooglede geopend. Het bezoekerscentrum vormt het sluitstuk voor ‘Achter het Front’. Het monument is een stille oproep om de gruwel van de oorlog nooit te vergeten. De betonvloer rond het paviljoen kreeg de naam ‘Breekbaar land’ mee en is ook letterlijk gebroken: een verwijzing naar het omgewoelde landschap na de ravage van de Eerste Wereldoorlog.
In het kader van de herdenking van 100 jaar Grootte Oorlog in België werd de ontwerpwedstrijd voor de inrichting van de onthaalsite door de gemeente Hooglede in samenwerking met Winvorm georganiseerd. Breekbaar Land van het Antwerpse bureau LAMA landscape architects i.s.m. Gijs Van Vaerenbergh architects won die wedstrijd.
De onthaalsite is een belangrijke toevoeging een de enscenering en totaalbeleving van de begraafplaats. Een gebroken landschap van betonscherven waartussen bloeiende planten en grassen groeien vormt zowel het parkeerterrein als de voor-entree van de begraafplaats met onthaalpaviljoen. Door zijn materialiteit en sfeer definieert het gebroken landschap een bijzondere ruimte die de zintuigen van de bezoeker aanscherpt voordat de begraafplaats wordt bezocht.
De Groote Oorlog ruïneerde het landschap op een ingrijpende manier. De dorpen en gehuchten verwoest de bomen verbrand. Duizenden littekens van loopgraven en bomkraters. De ondergrond bovengehaald. De natuur probeerde opnieuw het landschap te helen. In verwoede pogingen de kale bodem weer te bedekken met beplanting floreerde de klaproos op het slagveld als pionier. Dit hoopvolle helende landschap vormt een inspiratiebron bij het ontwerpen van de onthaalsite. Een landschap dat op een poëtische manier symbool staat voor een nieuwe en positievere toekomst, maar ook herinneringen en verhalen met zich meedraagt over een verschrikkelijk verborgen verleden. Het spanningsveld tussen een verwoest landschap en de veerkracht van de natuur om dit te herstellen. Tussen natuur en cultuur.
Breekbaar land is een heel poëtisch thema. Er gaat veel aandacht naar het kunstmatige vloerlandschap dat een natuurlijkheid zou moeten uitstralen. De vloer gaat van breed naar smal waardoor bezoekers onmiddellijk in de juiste richting worden geleid. De groenaanleg zorgt voor prachtige seizoenovergangen alsook voor de overgang met het landschap. De concurrentie met de begraafplaats gaan ze bewust uit de weg. Ze gaan voor een ingetogen ontwerp dat tegelijkertijd de nieuwsgierigheid prikkelt.
Six Vaults Pavilion
Het onthaalgebouw draagt de titel “Six Vaults Pavilion”. De bedenkers omschrijven de installatie als een “kijk-machine” gericht op de aanpalende Duitse militaire begraafplaats. De installatie vertrekt vanuit een betonnen kubus waarin zes boogstructuren onder verschillende hoeken worden ingesneden. De resultaat is een overdekte ruimte die gedefinieerd wordt door een complexe plafondstructuur die rust op een reeks in grootte en omvang variërende zuilen. Het werk is terecht een “kijk-machine”: elke ruimte in het paviljoen geeft zowel een beeld van stukken van de structuur als van het omringende landschap.
