Hitte-eilandeffect laat stadsboom sneller groeien dan plattelandsboom

Sinds de jaren 60 zijn stadsbomen sneller gegroeid dan hun soortgenoten in het buitengebied. Dat blijkt uit onderzoek door de Technische Universiteit van München naar het hitte-eilandeffect.

In het onderzoek werden proefmonsters genomen van bomen in Berlijn, Brisbane, Kaapstad, Hanoi, Houston, München, Parijs, Prince George (Canada), Santiago en Sapporo (Japan). Deze steden werden geselecteerd zodat allerlei klimaatzones vertegenwoordigd waren. Het team richtte zich op 1400 veelal volwassen bomen. Voor elke locatie werd gekozen voor een veel voorkomende soort.

Verschil neemt af met leeftijd
‘We kunnen aantonen dat stadsbomen groter zijn dan de bomen van eenzelfde leeftijd in landelijke gebieden omdat zij sneller groeien’, zegt professor Hans Pretzsch, divisie Forest Growth and Yield Science aan de Technische Universiteit München. Onderzoek wees uit dat het verschil in omvang afneemt met het toenemen van de leeftijd, maar desondanks aanwezig blijft. ‘Waar het verschil ongeveer een kwart bedraagt als een boom 50 is, ligt dat bij een leeftijd van 100 net onder 20 procent.’

De wetenschappers denken dat het verschil in groei toe te schrijven is aan het hitte-eilandeffect. Hogere temperaturen beïnvloeden de bomen op twee manieren. Enerzijds stimuleren ze fotosynthese, anderzijds hebben bomen jaarlijks een langere tijd waarin zij kunnen groeien.

Levenscyclus sneller doorlopen
Bovenstaande lijkt positief, maar het komt ook met een keerzijde. Door de snellere groei zouden de stadsbomen namelijk ook sneller verouderen. Ze doorlopen sneller hun levenscyclus en het kan zijn dat ze sneller vervangen moeten worden.

Het onderzoek toont ook aan dat zowel stadsbomen als bomen in landelijk gebied sneller groeien door klimaatverandering. Dat komt overeen met het beeld dat ook in andere studies geschetst wordt. Waar stadsbomen al langere tijd beïnvloed worden door opwarming, wordt de invloed op bomen in het buitengebied nu pas zichtbaar. Naast opwarming hebben mogelijk ook CO2-concentratie en meer stikstofdeeltjes in de lucht invloed op de groei.

Vervolgonderzoek
Vooralsnog lijken de bomen vooral van de opwarming te profiteren. Het team verwacht echter dat er een limiet zit aan deze voordelen. In een vervolgonderzoek kijken Pretzsch en zijn team naar mogelijke bijwerkingen.

Bron: Stad en Groen