Hightech veredeling voor ontwikkeling van compacte sierstruiken

Onderzoekster Hanne Denaeghel van ILVO-UGent heeft via geavanceerde moleculaire en in vitro veredelingstechnieken nieuwe kleinblijvende varianten ontwikkeld van Escallonia en Sarcococca. De telers van BestSelect CVBA, een samenwerkingsverband van Vlaamse siertelers, zien veel potentieel in deze struiken voor toepassing in kleine tuintjes.

Compacte struiken voor compacte tuintjes, dat was het doel van het onderzoek door Hanne Denaeghel van ILVO-UGent. Naarmate de tuinen steeds kleiner worden, neemt de vraag naar nieuwe varianten van compacte sierplanten toe. Maar daar wringt het schoentje: veredeling van deze houtachtige siergewassen gebeurde tot nu toe niet of nauwelijks.


Via technieken zoals interspecifieke hybridisatie, polyploïdisatie en co-cultivatie met rhizogene Agrobacterium-stammen creëerde de onderzoekster nieuwe, interessante variatie voor de ontwikkeling van visueel aantrekkelijke en/of gezondere planten. De nieuwe varianten van Sarcococca en Escallonia zullen in samenwerking met de telers van BestSelect CVBA worden geëvalueerd op hun waarde als cultivar of veredelingsmateriaal. De succesvolle toepassing van de gebruikte geavanceerde veredelingstechnieken opent bovendien perspectieven voor verdere veredeling in andere houtachtige siergewassen.

Doorbraak in onderzoek naar houtachtige gewassen

Dit onderzoek toont duidelijk aan dat er in houtachtige gewassen heel wat mogelijkheden zijn voor de toepassing van polyploïdisatie, een vermeerdering van het aantal chromosomen. Zo werden tetraploïde Escallonia genotypes ontwikkeld, waarbij variatie ontstond in compactheid, grootte van de bloemen en koudetolerantie.

Ook de introductie van rol-genen, dat zijn genen afkomstig van de bodembacterie Agrobacterium, bleek potentieel te hebben. Introductie van deze genen veroorzaakt de groei van “hairy roots” op de plaats van infectie. Het regenereren van nieuwe planten uit deze hairy roots is de verdere uitdaging.

Ten slotte bleek ook de techniek van interspecifieke hybridisatie succesvol bij Sarcococca. Bij deze techniek worden verschillende soorten met elkaar gekruist, een proces dat ook in de natuur in zekere mate voorkomt, maar dat nu gericht gebeurt met op voorhand genetisch gescreende ouderplanten. De zaailingen van de eerste generatie worden nu op het veld verder geëvalueerd als veredelingsmateriaal en potentiële nieuwe cultivars.

De planten uit dit onderzoek met een goede combinatie van kenmerken (compactheid, gezondheid, koudetolerantie, enz.) zullen door de telers van BestSelect CVBA gecommercialiseerd worden. Introductie van nieuwigheden wordt binnen 4 à 6 jaar verwacht.

De succesvolle toepassing van de gebruikte geavanceerde veredelingstechnieken en de ontwikkeling van het nieuwe beeldanalysesysteem openen daarenboven perspectieven voor verdere veredeling in andere houtachtige siergewassen.

www.ilvo.vlaanderen.be