Groen tegen stedelijk opwarming
Steden zijn warmer dan hun directe omgeving. Dit zogenoemde ‘urban heat island’-effect leidt tot hogere temperaturen in steden. Uit onderzoek blijkt onder meer dat groen veruit de beste manier is om het urban heat island-effect te verlagen. Het Nederlandse ingenieursbureau Witteveen en Bos heeft samen met Wageningen Universiteit en het KNMI een methode ontwikkeld, Urban Climate Assessment & Management (UCAM), om het urban heat island-effect van een wijk te bepalen en de effectiviteit van bepaalde maatregelen te kwantificeren. Deze methode kan worden gebruikt om afwegingen in de ruimtelijke ordening te ondersteunen.
Rekenmethode UCAM bepaalt voor steden met een gematigd klimaat de invloed van de stedelijke omgeving op hittegerelateerde gezondheidsrisico’s. Daarnaast biedt het inzicht in oplossingsrichtingen om deze risico’s te beteugelen, door aanpassingen in de stedelijke inrichting voor te stellen.
In de UCAM-methode is ervoor gekozen om de mate waarin de leefomgeving invloed uitoefent op de potentiële gezondheidsrisico’s door hitte en luchtverontreiniging tijdens hittegolven weer te geven als een index: de Urban Climate (UC) index. Hiermee is de beoordeling praktisch toepasbaar, ondanks de complexiteit van gezondheidskundige risico’s door fysieke veranderingen in het leefmilieu. De UC-index is bedoeld om te dienen als een eenduidige, objectieve maat, als een beoordelingscriterium. Deze maat geeft een indicatie van de gevoeligheid van een wijk voor hitteproblematiek. De UC-index kan als omgevingskwaliteit op wijkniveau worden vastgesteld en beoordeeld, zowel in bestaande situaties als bij ontwerp-/inrichtingsplannen. Het model werd onder meer toegepast op twee wijken in Gent.
Uit het onderzoek blijkt onder meer dat groen veruit de beste manier is om het urban heat island-effect te verlagen. Met 20 % groen in de inrichtingsalternatieven wordt de hitte-index gevoelig teruggebracht. Van het te realiseren groen moet worden gestreefd naar een zo hoog mogelijk percentage toegankelijk en beschermend (kwalitatief) groen. Dit type groen verhoogt de leefbaarheid van de wijk tijdens hittegolven doordat uitvluchtmogelijkheden worden geboden voor bewoners.
U kunt het eindrapport hier downloaden.
