Gert Van Thillo over de toekomst van accumachines
2020 was me het jaar wel, ook voor de ruime groenwereld, waarin Covid-19 wereldwijd lelijk huishield. Welke impact had en heeft het virus op onze sector en waar gaat de groensector ook los van Covid-19 in de nabije toekomst, specifiek dan op het vlak van de machines, naartoe? Onder meer met deze vragen klopten we aan bij Gert Van Thillo, coördinator federatiewerking bij Fedagrim vzw, de Belgische Federatie van de Toeleveranciers van machines, gebouwen en uitrustingen voor de Landbouw en de Groenvoorzieningen.
We hadden gehoopt Gert al eens te kunnen spreken tijdens Demo Groen begin september, maar net als bij zoveel andere evenementen moest Fedagrim de organisatie in het park van Laken afblazen. Video conferencing bracht de oplossing, met een voor de hand liggende opener: Covid-19 en de groensector, hoe speelde men hier op in tijdens 2020 en wat verwacht hij van de toekomst? Zijn er, bijvoorbeeld, verschuivingen in de vraag? Of merkt hij opmerkelijke stijgingen/dalingen van bepaalde producten?
Gert Van Thillo: “Eerlijk gezegd hadden we bij het begin van de crisis een beetje schrik dat het aantal verkochte tuinmachines zou dalen. Dat kwam vooral omdat we vaststelden dat ook de tuindealers verplicht de deuren moesten sluiten gedurende ongeveer anderhalve maand, tot overmaat van ramp midden in het seizoen.”
“De soep werd gelukkig niet zo heet gegeten als ze werd opgediend. Kijken we nu naar de marktcijfers, dan merken we dat er vanaf de heropening enorm veel tuinmateriaal is verkocht. Hierdoor kon de sector halfjaarcijfers voorleggen die de vergelijking met de verkoop gedurende dezelfde periode in 2019 kunnen doorstaan, het eindigt ongeveer even hoog. Ik durf me niet te wagen aan een mogelijke uitleg, maar persoonlijk denk ik dat het komt omdat enerzijds de tuinaannemers konden blijven werken, terwijl er anderzijds heel wat gecompenseerd werd door mensen die thuis vastzaten en massaal in de tuin gingen werken.”
“Enkele voorbeelden uit mijn eigen omgeving zullen heel herkenbaar overkomen. Zo vertelde een grondwerker me dat hij zoveel meer grondverzet voor tuinaanlegwerken moest uitvoeren dat het normale andere werk gecompenseerd werd. Een plantenkweker uit de buurt zei daarnaast dat hij nog nooit zoveel planten verkocht als dit jaar. Kort samengevat kan je zeker stellen dat de inhaalbeweging van de particuliere verkoop achteraf veel heeft goedgemaakt.”
Na tweede lockdown
Wanneer we dit interview half november afnemen, is een tweede lockdown in volle gang. Uiteraard willen we weten welke impact men nu verwacht voor de sector.
Gert Van Thillo: “Tijdens deze tweede lockdown mochten de zaken wel openblijven, maar is het volume door het jaargetijde beperkt. In de praktijk gaat het nu vooral om kettingzagen en hakselaars, wat voor minder problemen zorgt.”
Verschuivingen en trends
Genoeg over Covid-19, het is tijd voor waar het echt om gaat, het buitenwerk zelf. Ziet onze gesprekspartner significante verschuivingen en trends?
Gert Van Thillo: “Dé trend van minstens de laatste vier-vijf jaar is zonder enige twijfel de blijvende opkomst van de accumachines, met jaar na jaar een groei met dubbele cijfers. Had je vroeger enkel een accuverhaal bij de robotmaaiers als eerste soort accumachines, dan merk je dat daar nu al wat verzadiging is opgetreden.”
“Waar de accu eerder vooral groei kende in lichtere vermogenscategorieën zoals heggenscharen, zien we nu het accugebruik opschuiven naar de iets zwaardere machines, zoals kettingzagen. Dit heeft uiteraard een aantal oorzaken, vooral dan de verbetering van zowel de machines als de veel krachtigere accu’s.”
Fout startpunt uitfaseren 2-takt
De steeds performantere accumachines leiden onvermijdelijk naar een zijsprongetje richting een eerdere beslissing die genomen werd door de Vlaamse regering. Er werd beslist om de 2-takt motoren te laten uitfaseren tegen 2021, maar het afgelopen jaar was het oorverdovend stil in dit hoekje. Wat ondervindt Fedagrim en hoe schat men dat uitfaseren sowieso in?
“Accu is onmiskenbaar een belangrijke groeipool, maar aan de andere kant merk je dat het nog niet volstaat voor grotere vermogens, zoals bij de zwaardere kettingzagen en bladblazers, bosmaaiers, tractoren,… Eerlijk gezegd stellen wij ons nogal wat vragen bij dat hele 2-takt-verhaal. Het kent gewoon een fout startpunt omdat het op oude studies is gebaseerd.”
“Neem, bijvoorbeeld, het argument van de enorme vervuiling die door deze motoren wordt veroorzaakt. Hierbij vergeet men duidelijk dat de technologie steeds verder geëvolueerd is en dat het gros van de machines absoluut niet zo vervuilend is als wordt voorgesteld. Het fijn stof wordt ook niet alleen veroorzaakt door de brandstof. Als voorbeeld verwijs ik hiervoor naar een Amerikaanse studie over bladblazers. Daarin werd duidelijk aangetoond dat de bladblazer zelf ook heel hoge concentraties fijn stof wegblaast, wat maakt dat het gebruik van deze machine in Oostenrijk zelfs verboden is.”
“Kijken we specifiek naar de 2-taktmotor, dan is het duidelijk dat die flink verbeterd is en dat hij door het gebruik van nieuwe technologie en brandstoffen minder vervuilend is.”
Geen aanmoediging nodig
Wat mogen we dan specifiek verwachten van het accuverhaal in de toekomst? En moet de tuinspecialist zich überhaupt nog wel zorgen maken over die uitfasering?
“Ik denk dat de sector geen aanmoediging nodig heeft en dat men zo ook al zeker meestapt in het accuverhaal. Volgens mij wordt een accuverhaal op lange termijn gewoon de norm, maar moet je ruimte laten in de nabije toekomst, zodat ook de hoge vermogens tijd krijgen om zich aan te passen. Vergeet daarbij niet dat marktindustrie in Europa zeer specifiek is. Die is op zich gewoon minder gebaseerd op accu’s en richt zich eerder op verbrandingsmotoren.”
“Om specifiek op het uitfaseren terug te komen: ja, we hebben dat indertijd bestudeerd, maar tot op heden hebben we er maar weinig meer van gehoord. Wel is het zo dat diverse gemeenten na de aankondiging al meteen beslisten om enkel nog accu-aangedreven materiaal aan te kopen om zeker in orde te zijn met de wetgeving. Accuaangedreven dat, begrijp me niet verkeerd, tal van voordelen heeft. Denken we dan onder meer aan het gebruiksgemak, het lichtere gewicht, de ergonomie, het stille gebruik,…”
“Om het even samen te vatten: ja, die transitie komt er vast en zeker, maar vanuit de sector zijn we zeker geen vragende partij om dat met verplichte datums te laten gebeuren. Dit kan beter gefaseerd gebeuren, waarbij het logisch is dat men bij gemeenten vooral bij het lichtere materiaal aan accu-aangedreven machines denkt. Bij het zwaardere materiaal, zoals bijvoorbeeld zelfrijdende grasmaaiers en zitmaaiers, bestaan er al versies op accu, maar die steken nog in de eerste fase van ontwikkeling. Daarbij mag je nooit vergeten dat dit beginmodellen zijn en dat er nog 4-5 jaar nodig is om de kinderziektes te overwinnen. Je kunt het zo’n beetje vergelijken met het verhaal van Tesla en elektrische auto’s in het algemeen.”
“Om nog even terug te keren op het marktverhaal. Het is ook gewoon een feit dat de fabricage van accu’s momenteel bijna uitsluitend in China gebeurt, terwijl onze leden quasi allemaal Europese fabrikanten zijn. Zij moeten tijd krijgen om de verschuiving te maken, zeker als je weet dat ze op dit moment accu’s moeten inkopen en verbrandingsmotoren grotendeels hier ‘maken’. In dit verband wil ik nog eens tegen een verplichting pleiten, de sector regelt in dit geval zichzelf wel.”
Betekent een en ander dat Fedagrim in de toekomst lobbywerk plant?
Gert Van Thillo: “We hebben het lobbywerk door Covid-19 noodgedwongen op een laag pitje gedraaid. Enerzijds bleek er niet echt veel nood uit de praktijk en anderzijds was het door het virus gewoon moeilijk om samen rond de tafel te zitten, er waren dringender zaken dan dit. We verwachten dat het wel weer zal opgepakt worden, maar voorlopig is het nog niet aan de orde.“
Het accuverhaal kadert in een veel ruimer groen verhaal. Waar moeten we Fedagrim situeren in dit verband?
“We hadden een initiatief gepland tijdens Demo Groen. Daar zouden we een themaeiland opzetten rond accumateriaal, maar helaas ging de beurs niet door. We verwachten trouwens ook wel wat van de vergroening van het machinepark van onze leden. Zo denk ik dat de geesten rijp zijn, zeker in een grote stad als Brussel, voor de aanschaf van kleinere elektrische voertuigen. Dit zijn dan eerder utility vehicles, zoals bijvoorbeeld straatvegers, waarvan we merken dat onze leden daar nu al op inspelen. We volgen onze leden wel in al hun initiatieven die kaderen in een verhaal van duurzaamheid.”
