European Garden Awards 2016
Hestercombe Gardens in het Britse Taunton, het Emscher Landschaftspark in het Duitse Duisburg en het Kloster Losch in het Duitse Lorsch hebben de European Garden Awards 2016 gewonnen. De special award van de Schloss Dyck Stichting ging naar de Ierse Ballymaloe Cookery School in het Ierse Shanagarry.
De European Garden Awards worden sinds zeven jaar elk jaar uitgereikt door een internationale jury van het European Garden Heritage Network EGHN en de de Duitse Schloss Dyck Stichting.
HISTORISCH PARK OF TUIN
In de categorie Historisch Park of Tuin ging de eerste prijs naar Hestercombe Gardens in het Britse Taunton. Het Schlosspark Ludwigslust in het Duitse Ludwigslust kreeg de tweede prijs, de Royal Botanic Garden Edinburgh in Schotland de derde prijs.
1. Hestercombe Gardens werd tussen 1904 en 1908 aangelegd door het legendarische duo Gertrude Jekyll en Edwin Lutyens. Na jaren van verwaarlozing werd de tuin in de jaren zeventig van de vorige week herontdekt en zorgvuldig gerestaureerd. Ook het 18e eeuwse landschapspark werd de voorbij jaren in ere hersteld.
Het is vandaag een van de beste voorbeelden van de samenwerking tussen Lutyens en Jekyll én een mooi voorbeeld van een Engels landschapspark. In de voormalige brandweerkaserne is nu ondermeer een restaurant en een kunstgallerij ondergebracht waarin tentoonstelllingen over landart en de relatie tussen kunst, landschap, en tuinen worden georganiseerd.
2. Schlosspark Ludwigslust, ook wel ‘het Versailles van Mecklenberg’ genoemd, is een prachtig voorbeeld van een barok paleispark uit de 18e eeuw. Het werd in de 19e eeuw door Peter Joseph Lenné heraangelegd in de toen populaire landschappelijke stijl, maar veel elementen van het barokke park zijn bewaard gebleven en werden recent gerestaureerd.
3. De Botanic Garden Edinburgh werd in de 17e eeuw opgericht en omvat onder meer een belangrijke collectie planten afkomstig uit China, een grote rotstuin, een heidetuin en een historische Palmenserre.
HEDENDAAGS PARK OF TUIN
In de categorie Hedendaags park of tuin ging de eerste prijs naar het park van Kloster Lorsch. De tweede prijs was voor het Stadsparken Skellefteå, de derde prijs voor het Atlantic Park in het Spaanse Santander.
1. Kloster Lorsch is het restant van een oude Benedictijner abdij uit de Carolingse tijd die de voorbije jaren werd omgevormd tot een cultureel landschap. De jury prijst de manier waarop het Berlijnse bureau voor landschapsarchitectuur Tapotek1 “de gebouwen, topografie en vegetatie op een creatieve en delicate manier heeft gecombineerd tot een kennisplek waar men de historisch veranderende grenzen tussen natuur en cultuur kan verkennen”. In 2015 ontving Tapotek1 voor dit project al de German Landscape Architecture Prize.
Tapotek 1 koos niet voor historiserende visualisaties, maar maakte de geschiedenis van de plek opnieuw zichtbaar te maken als een landschappelijke ruimte. De voetafdrukken van de vroegere gebouwen en de centrale as van het klooster werden door ’topografische gebaren’ met gras en subtiele niveauverschillen, door de taal van de grond, opnieuw leesbaar en toegankelijk gemaakt.
Foto: Hanns Joosten – www.lorsch.de
2. Stadsparken Skellefteå in het noorden van Zweden is een nieuw stadspark ontworpen door Ramböll Landskapsarkitektur en Ulf Nordfjell. Een bestaand park tussen de rivier en het stadscentrum werd grondig gerenoveerd en gemoderniseerd, en uitgebreid met nieuwe aanplantingen. Bijzonder zijn de grote bloemenbedden met vaste planten van Ulf Nordfell.
Foto’s: Jason Ingram, www.skelleftea.se
3. Het Atlantic Park werd tien jaar geleden aangelegd aan de rand van het Spaanse Santander, op een voormalige rivierbedding tussen het strand en een nieuwe woonwijk. Het 30 ha grote park werd ontworpen door het architectenbureau Battle I Roig, die zich lieten inspireren door de topografie van de langgerekte rivierbedding en de nabijheid van de zee. De laagst gelegen, vochtige en ecologisch kwetsbare delen van het park zijn alleen te bereiken via verhoogde looppaden. In de hogere delen, die doorkruist worden door een netwerk van wandel- en fietspaden, primeert de menselijke aanwezigheid met speelterreinen, een amfitheater en een botanische tuin. Tussen beide delen ligt de ‘Atlantische zone’, een beperkt toegankelijke zone die fungeert als een buffer tussen beide zones.
LANDSCHAPPELIJKE NETWERKEN EN CONCEPTEN
In de categorie landschappelijke netwerken en concepten ging de prijs naar het Emscher Landschaftspark. Dit park, ontworpen door Peter Latz op een oude hoogoven- en kolenmijnsite in het Duitse Ruhrgebied, geldt als een schoolvoorbeeld van het postindustriële park. In plaats van het industriële verleden te laten verdwijnen onder een romantisch parktapijt is het hele park opgebouwd rond de industriële installaties. Een aantal gebouwen werd bewaard als ruïne en geïntegreerd in het park. Ze kregen naast een industrieel-archeologische functie ook een recreatieve functie, of ze fungeren als indrukwekkende industriële artefacten. De vroegere metaalbunkers werden bijvoorbeeld omgevormd tot klimmuren. Het reusachtige motorengebouw werd omgebouwd tot een evenementenhall. Het ‘Dampfgebläse Complex’ en het ijzergiethuis worden gebruikt voor concerten en theatervoorstellingen. Er is een skatebaan, mountainbiketrails en een uitgebreid fietsnetwerk. Langs en op de vroegere installaties lopen wandelpaden. Vanop een loopbrug die het vroegere Emscherkanaal volgt, kan men de hele site overschouwen. Heel bijzonder is de vermenging van de spontane ruderale flora met meer parkachtige en zelfs tuinachtige beplanting. Op sommige plekken krijgt de wilde flora, die na de sluiting van de hoogovens het terrein veroverde, vrij spel. Elders zijn zeer bewust cultuurplanten aangebracht, zoals een boomgaard met sierkerselaars om de menselijke, artificiële natuur van de hele site te onderstrepen. In de vroegere cokesbunkers zijn zelfs enkele archetypische siertuintjes aangelegd, als contrast met de ‘industriële’ natuur die elders floreert.
SPECIAL AWARD SCHLOSS DYCK FOUNDATION
Thema van de Special Award van de Schloss Dyck Foundation was dit jaar moestuinen. Die prijs werd toegekend aan de Ballymaloe Cookery School in het Ierse Shanagarry. Bij de koksschool, pgericht in 1983 door de Ierse chefkok Darina Allen, ligt een complex van 30 ha met organische moestuinen en ornamentele boomgaarden waar alle groenten en fruit voor de koksschool worden gekweekt, maar ook uitgebreide siertuinen. Het is die combinatie van nut en sier, samen met het feit dat de opbrengst van de tuin effectief in de keuken wordt gebruikt, die de jury overtuigde.
Meer informatie over de awards en een uitgebreide beschrijving van de bekroonde parken en tuinen vindt u op de website van de European Garden Heritage Network EGHN
