Etterbeek gaat van grijs naar groen
Van een grijs plein voor ‘koning auto’, naar een groene ontspanningsplek waar verschillende generaties elkaar ontmoeten. Het Rinsdelleplein in Etterbeek is het perfecte voorbeeld van een geslaagd onthardingsproject. Het plein werd heringericht in samenspraak met de buurtbewoners. En dat met oog voor hemelwaterinfiltratie, vergroening, biodiversiteit én comfort voor de omwonenden.
Een terugblik
“Het Rinsdelleplein zag er vroeger een beetje triest uit”, zegt Valmy Vancompernolle van de technische dienst van Etterbeek. “Overal zag je beton en asfalt. Er was veel drukte door autoverkeer. Het plein stond vol met geparkeerde wagens, met in het midden een eenzaam basketpleintje. En enkele oude kastanjebomen die langzaamaan ziek werden. Dat kon beter.”
In cocreatie met de buurt
“We werkten enkele kleine aanpassingen uit om het plein leefbaarder te maken”, legt Vancompernolle uit. “Toen we die aan de buurtbewoners presenteerden, werd het al snel duidelijk dat ze het plein volledig wilden herinrichten. We gingen meteen aan de slag.”
Zo werden er uiteindelijk twee nieuwe plannen uitgewerkt, waarvan de buurt er eentje selecteerde. “In die plannen hielden we rekening met verschillende aspecten”, vervolgt Vancompernolle. “Aan de ene kant is het plein een ontspanningsruimte, waar het gezellig vertoeven is voor alle generaties. Met een speeltuintje voor de allerkleinsten, een sportterrein voor de jongeren én een goede toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers.”
“Aan de andere kant komen we ook tegemoet aan de vraag naar meer groen. De oude kastanjebomen maken plaats voor een dertigtal verschillende inheemse bomen en maar liefst 3500 struiken. Het plein geeft nu ademruimte aan biodiversiteit én hemelwaterinfiltratie. We hebben maar liefst 1000 vierkante meter méér groen dan vroeger. Dat heeft ook een positieve impact op de omgevingstemperatuur. We merken nu al dat het hitte-eilandeffect afneemt. Wanneer de bomen in volle wasdom komen, genieten de bewoners ook nog eens van een verkoelende schaduw.”
We hebben maar liefst 1000 m² méér groen dan vroeger en merken nu al dat het hitte-eilandeffect afneemt.
Hemelwater infiltreert ter plekke
Door beton en groen slim af te wisselen, komt het nieuwe plein tegemoet aan alle noden van de buurt. “Het Rinsdelleplein is een plek waar buurtbewoners elkaar ontmoeten”, glundert Vancompernolle. “Ouderen vinden vlot de weg naar de petanquebaan. Kinderen spelen in de speeltuin, terwijl ouders met elkaar keuvelen op een bankje. Jongeren meten zich op het voetbal- en basketbalplein. En honden snuffelen veilig in het hondentoilet.”
De auto regeert niet langer over het Rinsdelleplein. Door het circulatieplan aan te passen, is het geen sluipweg meer. Daardoor vermindert de drukte van doorgaand verkeer. Voor de buurtbewoners is er wel nog voldoende plaats om de wagen te parkeren. “Alle parkeerplaatsen zijn gemaakt van waterdoorlatende verharding om minder regenwater naar de afvoer te laten vloeien. Daar plukken we de vruchten van: het plein overstroomt nooit, omdat het regenwater ter plaatse infiltreert”, zegt Vancompernolle.
Een totaalgamma voor steden & gemeenten
De gemeente Etterbeek vond in Ebema de ideale partner voor het totaalconcept van het Rinsdelleplein. “Met de expertise van Ebema, eigen creativiteit én in overleg met de inwoners pakten we de situatie aan. Net daarom zijn we extra fier op dit project”, zegt Vancompernolle. “We hebben het zelf in handen genomen, zonder een externe architect of studiebureau te betrekken. De technische dienst van Etterbeek verzorgde de plannen, het lastenboek én de werfopvolging.”
Alain Beutels, vertegenwoordiger bij betonproducent Ebema, legt uit: “We hebben enkele unieke producten in ons gamma. Bijvoorbeeld de combinatie Seamstone-Greenstone zorgt voor een speels geheel. Met oog voor comfort voor wandelaars, fietsers en spelende kinderen. Maar ook voor hemelwaterinfiltratie, biodiversiteit en groen. We hebben daarnaast een grote keuze aan betonnen zitbanken, boordstenen, Megategels, Eco Solutions en zelfs verkeersdrempels die perfect zijn voor pleinen, straten en publieke ruimtes.”
“Het productgamma van Ebema biedt een uitgebreid antwoord op de noden van steden en gemeentes”, vult Vancompernolle aan. “De regels voor hemelwaterinfiltratie en vergroening worden steeds strikter. Gelukkig heeft Ebema een ruime keuze aan producten en kleuren. Daardoor is het helemaal niet moeilijk om een speels en interessant ontwerp op papier te zetten dat toch aan alle reglementen beantwoordt.”
Vlotte plaatsing van waterpasserende verharding
Het mag intussen duidelijk zijn: de transformatie van het Rinsdelleplein heeft alleen maar voordelen. “Maar toch was het geen zwaar traject”, beklemtoont Vancompernolle. “De volledige renovatie heeft slechts 200 dagen geduurd. Van de eerste breekwerken tot de opening van het plein.”
Ook de plaatsing van de verharding verliep vlot. “We hebben van al onze tegels en klinkers plaatsingsinstructies opgesteld”, verklaart Beutels. “Die zijn handig voor technische diensten, aannemers en landschapsarchitecten. Je kunt namelijk niet zomaar eender welke ondergrond gebruiken voor elke tegel of klinker. Daarnaast is het voor de waterdoorlatende verharding ook belangrijk dat je de juiste voegvulling gebruikt.”
“Die plaatsingsinstructies waren erg handig”, vult Vancompernolle aan. “Ze zijn duidelijk opgesteld en gemakkelijk te volgen. Omdat de tegels perfect volgens de voorschriften geplaatst zijn, hebben we bovendien minder onderhoudswerk. Dankzij de juiste fundering en voegvulling groeit er weinig onkruid tussen de brede, waterdoorlatende voegen. Dat is comfortabel voor voetgangers en fietsers, maar ook voor onze groendienst”, knipoogt hij.
Inzetten op vergroening?
De producten van Ebema bieden veel mogelijkheden voor interessante ontwerpen. Meer weten? Kijk op de website: www.living-city.ebema.be. Of neem contact op met een vertegenwoordiger. We bespreken vrijblijvend de mogelijkheden voor jouw project. Samen verbeteren we de ruimte.
