Crematorium Hofheide in Holsbeek wint provinciale architectuurprijs
Het Crematorium Hofheide in Holsbeek is de winnaar van de provinciale architectuurprijs ‘Patrimonium voor de toekomst’ 2015. Eerder dit jaar was het gebouw en de omgevingsaanleg al laureaat van de Prijs Publieke Ruimte 2015.
“Gelegen als een sarcofaag in het Hageland, temidden van water en boomgaarden, lijkt het crematorium Hofheide vergroeid met de omgeving. De kracht en eenvoud van het landschap rondom het crematorium brengen de bezoeker tot rust, waardoor afscheid nemen in een serene omgeving kan gebeuren. Het open informele karakter spreekt ook toevallige bezoekers aan.” Zo luidde het oordeel van de jury van de Prijs Publieke Ruimte 2015.
Doorgedreven landschapsarchitectuur
“We vinden het crematorium tijdloos en van internationale klasse vanwege een doorgedreven landschapsarchitectuur en een monumentale doch uiterst menselijke troostende architectuur. We loven de architecten omdat zij een hoogtechnologisch gebouw de uitstraling en de waardigheid hebben gegeven van graftombes uit de antieke cultuur”, aldus architect en criticus Koen Van Syngel namens de jury van de Vlaams-Brabantse architectuurprijs “Patrimonium voor de toekomst” 2015.
Intieme monumentaliteit
Het voor Vlaanderen unieke gebouw is een ontwerp van de architecten Coussée & Goris uit Gent en het Spaanse RCR Aranda Pigem Vilalta Architecten. Omgeving uit Antwerpen ontwierp het omringende landschap.
Het monumentale uit zich in het architecturaal expressief volume als een sarcofaag geplaatst in het landschap met een symbolische uitdrukkingskracht. Het licht is alom bestudeerd aanwezig in het gebouw en verbindt het monumentale met het intieme.
Het gebouw bevindt zich op een verdiepte sokkel midden de moerassige vlakte, waardoor het lijkt te drijven op het water. Hierdoor staat het symbool voor het afscheid en afstand nemen ten opzichte van de materie.
De verschillende delen worden samengesnoerd door een lichtdoorlatende luifel die als een stolp over het gebouw op 2 meter boven het terrein wordt aangebracht.
Het gebruik van met ijzeroxide gepigmenteerd beton kan men verstaan als een symbool van het aardse. De kleur verwijst naar de bruine ijzerzandsteen die typisch is voor de streek en in vaak belangrijke architecturale bouwwerken van publiek belang werd gebruikt.
Alle publiek toegankelijke ruimten zijn op een gelijkvloers licht verzonken plateau aangebracht. Het gebouw wordt omgeven door een overdekte galerij. De niet voor publiek toegankelijke en technische delen werden grotendeels ondergronds aangebracht en zijn bereikbaar via twee afzonderlijke hellingen.
Landelijk concept
Met respect voor het bestaande landschap en de omgeving werd het crematorium perfect geïntegreerd in een natuurlijke omgeving.
Het terrein rond het crematorium is circa 5 ha groot. De buitenaanleg omvatte onder meer een parking, een strooiweide, een begraafbos, verscheidene urnevelden en columbariumwanden en wandelwegen. Grote taluds schermen het terrein af van de nabijgelegen gewestweg.
Het kwelgebied dat centraal in de site aanwezig is, wordt in het project opgenomen door het uit te diepen en te vergroten tot een moerassige vlakte rondom het crematorium. Door de aanleg van een laagstam- en hoogstamboomgaard en een agrarisch type van beplantingen, kreeg de hele site de allures van een parkbos. De boomgaard en de grote watervlakte met waterplanten zorgen bovendien voor een serene, ingetogen sfeer.
In overleg met de architecten koos Omgeving materialen en werden verhardingen en details ontworpen die naadloos aansluiten bij het bijzondere gebouw.
Naar aanleiding van de architectuurprijs verschijnt ook een publicatie over het winnende en 7 andere geselecteerde projecten.