Campagne voor redding huis en tuin van Derek Jarman [VIDEO]

De Britse actrice Tilda Swinton is samen met het Britse Art Fund gestart met een fundraising campagne om Prospect Cottage, het huis en de iconische tuin van wijlen Derek Jarman op het strand van Dungeness in Engeland.

Toen de Britse schrijver, dichter, schilder en cineast Derek Jarman (1942-94) – bekend van cultfilms zoals ‘Caravaggio’, ‘The Garden’ en ‘Blue’- in 1986 vernam dat hij HIV-positief was, trok hij zich terug in Prospect Cottage, een zwart geteerd houten vissershuisje op het kale strand van Dungeness, met op de achtergrond een enorme kerncentrale. Daar legde hij tot aan zijn dood in februari 1994 een unieke en hoogst originele tuin aan die met geen enkele andere tuin in Engeland is te vergelijken.

Wat Derek Jarman aantrok in Dungeness was het heldere licht dat hem deed denken aan de schilderijen van Vermeer, en de openheid maar ook de kaalheid, de desolaatheid van het bleke landschap – ‘the otherworldly atmosphere’, zoals hij schreef. De tuin ontstond bijna per toeval. Voor het huis lag een soort rotstuintje van brokken baksteen en beton met een paar schrale plantjes. Jarman verving de bakstenen door grote keien die hij op het strand vond. “Het parterre begon eruit te zien als een drakentuin,” schreef hij. Toen hij op het strand een stuk drijfhout met een rare vorm vond, gebruikte hij die als steun voor een wild rozenstruikje dat hij aan de achterkant van het huis had geplant. Geleidelijk aan begonnen zijn dagelijkse strandwandelingen een doel te hebben: het verzamelen van voorwerpen voor zijn ‘tuin’. Er kwamen meer keicirkels en meer drifthout. In het begin waren die palen bedoeld als plantensteun voor duinboon (Lathyrus maritimus), om de gaspeldoorn te beschermen tegen de konijnen of om te weten waar hij zeekool (Crambe maritima), gele hoornpapaver (Glaucium flavum), Melkkruid (Glaux maritima), rode valeriaan (Centrantus ruber) en glanshaver (Arrhenatherum elatius) had gezaaid, allemaal planten die van nature tussen de keien van Dungeness groeien en waarmee hij zijn tuin begon te beplanten.

Geleidelijk aan begonnen ze een eigen leven te leiden en beperkte hij zich niet langer tot drijfhout, maar plantte hij ook afgedankte rieken en schoppen, aangespoeld vissersgerief en allerlei verroeste metalen voorwerpen afkomstig van vergane schepen en van de verdedigingslinie die tijdens de tweede wereldoorlog over het strand liep. Zo kan je er zelfs resten van oude mijnen aantreffen. Het effect van al die met keien en schelpen versierde houten stokken, de verroeste palen met bizarre krullen en kruisen, het afgedankte tuingerief… die als totems of falussen uit de grond rijzen, is heel bevreemdend. Het heeft iets van een voorhistorisch heiligdom of van een Islamitisch kerkhof in de woestijn.

Terwijl de tuin groeide en krachtiger werd en de planten stilaan de strijd tegen de vijandige omgeving begonnen te winnen, verloor Jarman zijn strijd tegen Aids. “Dungeness, Dungeness, your beauty is the best, forget the hills and valleys,” zo schrijft hij. “These years have been the most extraordinary, blessed with little pain and full of intimacy. The garden has been both Gethsemane and Eden. I am at peace.”

Bedreigd

Na de dood van Jarman zorgde zijn vriend Keith Collins voor Prospect Cottage en de tuin. Die overleed in 2018 en nu vreest het Britse Art Fund dat Prospect Cottage zal verkocht worden en dat het huis en de tuin, die terecht wordt beschouwd als het ultieme kunstwerk van Jarman, zullen verloren gaan. Daarom heeft het Art Fund nu een fundraising campagne gelanceerd, met de steun van actrice Tilda Swinton. Bedoeling is om 3,5 miljoen pond in te zamelen om het huis te bewaren als een centrum van creatieve activiteit.