Brussel / Sociale woningen in groene oase
Atelier Kempe Thill en Kaderstudie hebben gezamenlijk de Europese competitie gewonnen voor het woningbouwproject Clos des Mariés in Brussel. Het project maakt deel uit van de langlopende transformatie van de voormalige kazerne van de Koninklijke Rijkswachtschool in Elsene.
Het project bestaat uit de ingrijpende renovatie van drie bestaande gebouwen en een bijgebouw tot 32 sociale huurwoningen in een groene omgeving. Dit complex op de hoek van de Fritz Toussaintstraat en de Kroonlaan wordt het ‘Clos des Mariés’ genoemd, omdat het oorspronkelijk was ontworpen voor de huisvesting van getrouwde rijkswachters.
De transformatie van het complex, omgedoopt tot Usquare.Brussels, is al enige jaren geleden ingezet met projecten voor universitaire voorzieningen en de aanleg van de openbare ruimte. De herbestemming van de indrukwekkende voormalige politiekazerne moet leiden tot een levendige en gevarieerde stadswijk.
Groene oase
Atelier Kempe Thill en Kaderstudio maken het ontwerp in samenwerking met NEY & PARTNERS NV (bureau voor stabiliteitsstudies), Studie 10 (multidisciplinair ingenieursbureau voor energieprestaties en duurzaamheid), Collectif Latitude (landschapsarchitecten), Olivier Graeven (expertise in erfgoedrestauratie). Opdrachtgever is de Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij (BGHM – SLRB)
“Het winnende project slaagt erin de uitdagingen van kwaliteitsvolle woningen te verenigen met het streven naar karaktervolle plaatsen door de omgeving van het Clos des Mariès te sublimeren tot een triptiek van groene, intieme tuinen,” aldus Yves Lemmens, directeur-generaal van de BGHM. “De architecten stellen een nieuwe, moderne lezing van het Clos des Mariés voor met een verbindend principe en een herwaardering van het erfgoed. Zo faciliteren ze de integratie van het Clos in de bredere context van de kazernes. Het project legt de nadruk vooral op de mix van woningen, de mogelijkheid van ontmoeting en sociale cohesie, de integratie van biodiversiteit en zachte mobiliteit, met aandacht voor de circulariteit van de materialen.”
De architecten van Atelier Kempe Thill en Kaderstudio benadrukken het volgende bij de beschrijving van project: “De stedenbouwkundige situatie van het stratenblok is heel interessant: het ligt op een strategische positie binnen de metropool aan een belangrijke verkeersas en heeft tegelijkertijd een naar binnen gekeerde inplanting, met een afgesloten groene ruimte, als een ‘hortus conclusus’ die doet denken aan oude kloostertuinen. Het woonproject is beschermd of zelfs geïsoleerd van het stadsleven, waardoor er een sfeer hangt die je zelden vindt in Brussel en die je zin geeft om er te wonen. Het is dus belangrijk om deze huiselijke ambiance en deze landelijke sfeer te onderstrepen, zodat een unieke plaats om te leven ontstaat. We stellen voor om de gemeenschappelijke en private open ruimtes sterk te vergroenen. De klim- en kruipplanten geven een totaal ander beeld aan de streng ogende kazerne. De aaneengesloten balkons over de volledige lengte van de gevel bieden de woningen een echte bijkomende ruimte om te leven. Het project streeft ook naar hoge normen op het vlak van duurzaamheid, met een minutieuze aandacht voor de kwaliteiten van de bestaande gebouwen en de integratie van circulaire bouwtechnieken. Het Clos des Mariés zal ook worden aangesloten op het toekomstig stadsverwarmingsnet dat wordt ontwikkeld voor de hele site van Usquare.brussels, zodat er geen fossiele brandstoffen meer nodig zijn. Het nieuwe ‘plantaardige’ thema van het project dat het globale beeld van het Clos bestrijkt en de circulaire methodologie van de ontwerpers bieden een duidelijk antwoord op de huidige en toekomstige noden van stadswoningen en op de milieuvraagstukken.”
