Biodiversiteit: een toekomst voor mens, milieu en ook uw tuinbedrijf
COP 15, de “UN biodiversiteit conferentie” sloot in 2022 een periode af van 10 jaar en stelt doelen voor het volgende decennium. “COP” staat voor “Conferentie van Partijen” bij een internationaal verdrag en maakt bindende overeenkomsten tussen staten. Naast de COP 15 (voor biodiversiteit) zijn er ook de COP 27 (voor klimaatverandering) en de COP 19 (voor de wilde flora en fauna). De nummers geven gewoon aan hoe vaak de partijen zijn bijeengekomen.
Waarom is biodiversiteit belangrijk?
Biodiversiteit gaat over veel meer dan enkele bedreigde planten- of diersoorten, het dekt onze hele leefwereld. Het is de basis van onder andere alle voedselproductie, drinkbaar water, zuivere lucht, mentale en fysieke gezondheid, sociaal-economische ontwikkeling. Het verlies aan biodiversiteit is een bedreiging voor de mens, de inzet niets minder dan ons voortbestaan.
Het VN-panel dat de doelstellingen opvolgt, IPBES, heeft in 2018 een evaluatie gemaakt en die was heel negatief. De conclusie komt erop neer dat we er zelfs niet in slagen om de biodiversiteit te vrijwaren. Waarom 2018? Omdat corona voor vertraging heeft gezorgd. Het belang van de laatste COP 15 is dus nog groter geworden want er zijn twee extra jaren verloren gegaan en dit terwijl de situatie uiterst dringend is. Het nieuwe akkoord moet met haalbare doelstellingen het tij doen keren.
Waar ging COP 15 concreet over?
30 procent van de natuur op aarde beschermen, onze voetafdruk op de natuur verkleinen en het vinden van 700 miljard euro. Het zijn enkele van de dingen die op tafel kwamen te liggen tijdens de VN-biodiversiteitsconferentie (COP 15) in Montreal, Canada. Experts luidden de alarmbel.
Van de 20 doelstellingen qua biodiversiteit die in 2010 werden afgesproken is er amper één target gehaald: binnen beschermde natuurgebieden is de biodiversiteit er wel degelijk op vooruitgegaan. In de niet-beschermde gebieden is ze daarentegen fel achteruitgegaan.
Waarom ligt het onderwerp biodiversiteit moeilijker dan klimaat?
Dat komt omdat het klimaatprobleem tastbaarder en kwantificeerbaarder is. Wetenschappers kunnen vrij accuraat bepalen wat we moeten om de opwarming van de aarde onder controle te houden, ook al blijken de concrete maatregelen heel moeilijk te realiseren. We weten bijvoorbeeld met grote nauwkeurigheid hoeveel broeikasgassen we nog mogen uitstoten om de opwarming beperkt te houden tot anderhalve graad.
Voor biodiversiteit is het moeilijker om het probleem, laat staan de oplossing, voor te stellen in concrete getallen. Bovendien is de problematiek op het vlak van biodiversiteit veel minder zichtbaar dan de door iedereen vaststelbare klimaatverandering.
Ines Verleye van de Belgische delegatie COP 15 vat het als volgt samen: “Het verlies aan biodiversiteit zal steeds meer (red: in de betekenis van grotere) een impact hebben op onze beschikbaarheid van voedsel, water, en lucht. Maar zolang we naar de supermarkt kunnen gaan en onze ijskast opentrekken en er zit eten en drinken in, en zolang we kleren kunnen kopen wordt dat zo niet gevoeld. Het is moeilijk om de maatschappij in beweging te krijgen om mensen te doen inzien waarom er actie moet worden ondernomen.”
Waarom is het biodiversiteitsonderwerp belangrijk voor de professionele tuinaannemer?
Onze globale voetafdruk verkleinen, daar kan iedereen zelf een bijdrage toe leveren door juiste keuzes te maken. Keuzes in de winkel, keuzes inzake energie en mobiliteit, maar zeker (en vooral) ook de juiste (lees professioneel onderbouwde) keuzes inzake tuinaanleg en tuinonderhoud.
Toch blijft de omschakeling naar het biodiversiteitsdenken nog te veel uit omdat de actieve vraag naar duurzame en biodiverse groenvoorziening vandaag nog steeds te veel verdrongen wordt door klassieke vragen naar verharding, strakke graspartijen en verkeerde en/of monotone plantenkeuzes.
Diversiteit duurzaam beschermen begint bij de erkenning van het probleem en vraagt om onderbouwde kennis, specifieke interesses en gedetailleerde informatie. Gegevens over de ecologie van de planten (en de interactie met diersoorten) is onontbeerlijk.
Het is een vergissing om ervan uit te gaan dat de biodiversiteitsvraag langzaam zal inschuiven. Hoe groter de nood aan biodiversiteit (en de nood is vandaag heel hoog, zo blijkt uit de COP 15) hoe dichter we komen bij het kantelpunt waarbij de biodiversiteitsvraag bepalend zal zijn. De tuinaannemer die niet over deze cruciale kennis beschikt, riskeert de business plots te verliezen.
BFG-FBEP bereidt haar leden nu voor op morgen. Samen werken we aan een duurzame en biodiverse toekomst. Op die manier bereidt BFG-FBEP haar leden voor op de komende vraag van de klant. Een vraag naar meer biodiversiteit zal worden aangemoedigd door regulerende incentives en dwingende bepalingen. Een vraag waar uw bestaan als professioneel tuinaannemer zal worden door bepaald.
Meer weten? Aarzel niet u te informeren via www.bfg-fbep.be.
Tekst: Yves Heirman, directeur BFG-FBEP
