Biobloembollen: belangrijk voor de biodiversiteit
De eerste voorjaarsbloeiers zijn essentieel voor bijen en hommels. Maar het stuifmeel moet wel van goede kwaliteit zijn. Bij de gangbare teelt is dit niet gewaarborgd door het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Bij de biologische teelt is dit wel het geval: deze is gegarandeerd schoon geteeld, gecontroleerd en gecertificeerd.
Bloembollen bevatten relatief veel nectar en stuifmeel. Die vormen essentieel voedsel voor heel wat insecten, zoals wilde bijen en honingbijen, hommels, sluipwespen, vlinders… Als de omringende beplanting nog weinig te bieden heeft, vliegen insecten massaal op de al wel aanwezige bloeiende bloembollen.
Bol-en knolgewassen uit gangbare teelt worden gedurende het volledige teelt- en bewaarproces echter behandeld met heel wat herbiciden en pesticiden. Bovendien wordt er veel met kunstmest gewerkt. Dat heeft negatieve gevolgen voor de biodiversiteit op en rond de teeltvelden en de omringende waterlopen. Blootstelling aan pesticiden baart niet alleen risico’s voor de telers en omwonende burgers, maar ook voor de tuinier en de insecten in de tuin. Residu’s van bestrijdingsmiddelen zitten namelijk in en op de bol en komen zo in de tuin terecht. Bijen pikken ze op via stuifmeel en nectar.
Onder meer de Nederlandse Vlinderstichting, de Bijenstichting en VELT (Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren) roepen tuiniers daarom op om te kiezen voor biologisch geteelde bloembollen. Biologische bloembollen zijn gegarandeerd vrij van chemische middelen en daarom ideaal voor aanplant op plekken waar veel insecten leven, zoals in een bloemenweide of rondom een bijenstal. De teelt is 100 procent natuurlijk: in een gezonde bodem, met respect voor mens, plant, dier en milieu, komen de bollen tot wasdom. Momenteel is minder dan één procent van het areaal bollen in Nederland afkomstig uit biologische teelt.
Biobloembollen
In Noord-Holland zijn kwekers druk in de weer om duurzaam de aarde te bewerken. Hierbij wordt bijvoorbeeld gebruikgemaakt van een speciale ploeg die de bodem losmaakt zonder deze te keren. De gemengde groenbemester wordt direct na het rooien van de bollen gezaaid. De planten en hun wortels reguleren de bodem, voeden deze en brengen de nutriëntenbalans weer op orde. Als je vijf verschillende velden met dezelfde gemengde groenbemester inzaait, levert dat vijf verschillende begroeide velden op. Dat toont hoe uniek de bodem is. Kwekers werken met gemengde groenbemesters, omdat elk plantje zijn eigen positieve eigenschappen heeft en het voor biodiversiteit boven en in de grond zorgt. En er wordt natuurlijke humus gebruikt en zeker geen kunstmest, geen chemische middelen. Er wordt ook gezocht naar verbetering in de processen en plannen. Zo wordt er momenteel geëxperimenteerd met verschillende sappen, waarmee de bollen kunnen worden versterkt tijdens de cruciale eerste zes weken van hun groei. “We kweken bijvoorbeeld bonen met wat tarwe erdoorheen. Deze worden geoogst en gefermenteerd. Het sap spuiten we in de teelt”, legt Natural Bulbs kweker Huiberts uit.
Er loopt ook een proef met zeewier, waarbij een mineraalrijke reststroom uit het zeewier wordt gehaald. Het wordt gebruikt om de planten gezonder en sterker te maken. De akkerranden worden ingezaaid met wilde bloemen. Zo’n akkerrand is niet alleen goed voor insecten, maar ook bijvoorbeeld voor de vogelsoorten die weer op insecten afkomen. “Er wordt dus samengewerkt met de natuur in plaats van gestreden tegen de natuur.”
In 2018 verkreeg Huiberts op deze wijze de erkenning ‘Vogelvriendelijkste Agrariër’ van de Agrarische Natuur Vereniging Hollands Noorden.
Bijenbanketten
De vereniging Velt vzw (Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren) heeft sinds een aantal jaren een succesvolle samenaankoop van biobollen met Natural Bulbs opgezet. Samen met VELT heeft Natural Bulbs ook enkele bijenvriendelijke pakketten samengesteld, de zogenaamde ‘bijenbanketten’. In de pakketten zijn biologische bollensoorten gecombineerd volgens geschikte standplaats en bloeiperiode, en dus eventuele maaiperiode. Zo vind je in één oogopslag combinaties van vroege bloeiers voor kort gazon tot later bloeiende droogtetolerante zonnekloppers voor plantenbakken.
