Bezoek Museum Batterij Aachen in Oostende

In de duinen van Oostende vind je een intrigerende site terug van de oude duitse verdedigingsline uit de WOI, het bunkercomplex “Batterij Aachen” met uitkijk op de Noordzee. De combinatie van verweerde beton, oude bakstenen met nieuwe bakstenen geeft een zekere flair aan deze bijzondere vorm van architectuur.

 

Een batterij is een militaire term voor een eenheid wapens zoals kanonnen, mortieren en raketwapens, vaak opgesteld in een rij. De kustbatterij Aachen bestaat uit een reeks bunkers en artillerie-eenheden om oorlogsschepen en andere doelen op zee te beschieten. De route die je als bezoeker aflegt, langs de verschillende artefacten van de batterij, is nauwkeurig gecureerd, maar voelt heerlijk ongedwongen en natuurlijk aan.

Je start je wandeling doorheen twee bunkers, de decompressiekamers genaamd. Deze vormen de overgang tussen de inkom en de aanvang van de linies. Tot voor kort zaten deze verscholen, maar aNNo architecten integreerde hen subtiel opnieuw in het parcours. De eerste duidelijke ingreep bevindt zich verderop, in het groen geruite huis. Dit lichtwachtershuis dat tijdens de Eerste Wereldoorlog dienst deed als schilderswoning, krijgt door de architecten een nieuwe invulling. Een slingerende betonnen muur vult en verdeelt de ruimte tegelijkertijd. Loop eens rond, en werp een blik op de geschiedenis van de batterij. De gevel en het dak werd door aNNo architecten zorgvuldig voorbereid als canvas voor de kunstinterventie door de Nederlandse beeldend kunstenaar Lily van der Stokker, in het kader van de triënnale voor hedendaagse kunst Beaufort (2015).

Automatisch vervolg je je pad naar de westelijke observatiebunker van Batterij Aachen. Langs het front word je attent gemaakt op de grootsheid van de Duitse linie. Gigantische kanonnen en monstrueuze bunkers lijken nu vredig te rusten in de duinen. Neem plaats op het betonnen bankje en geniet van een prachtig zeezicht. Wist je dat Prins Karel, tweede zoon van koning Albert I, ook heel vaak vanop deze plek naar de Noordzee tuurde?

In een tweede fase neemt aNNo je mee naar het leven achter de linie. Laat je in de schuilbunker onderdompelen in de harde realiteit van de oorlog. Het bezoek eindigt bij het manschappenverblijf, een mooi voorbeeld van het respect waarmee aNNo de site in dit natuurgebied behandelde. Ze hebben geen ingrijpende constructie nodig, de decorwand zegt heel veel over het leven achter de linie en de grootte van het verblijf.

Overtollige verhardingen en signalisaties zijn verwijderd, bunkers geconserveerd of ontgraven, natuurlijke zones hersteld en paden herdacht. De ingrepen van aNNo zijn niet erg voelbaar op de site. Net daarin zit de kracht van dit poëtische ontwerp. De beleving voor de bezoeker is compleet, zonder gekunsteld aan te voelen.

Laat je tijdens de Dag van de architectuur op zondag 17 oktober rondleiden door de architecten! Deze rondleiding is gratis maar inschrijven is verplicht.

(Foto: Filip Dujardin)