Fruitbomen in stedelijk openbaar groen

Kan het openbaar groen in onze steden een functie hebben in de voedselvoorziening door er fruit of noten uit te oogsten? En wat betekent dat voor het groenbeheer? Of het onderhoud? Het onderzoeksproject ‘Vruchtgebruik’ van Van Hall Larenstein samen met gemeenten, de Stichting IJsselboomgaarden en Vereniging Stadswerk, laat zien dat er veel mogelijk is.

 

Centrale vraag in dat onderzoeksproject is of het openbaar groen een functie kan hebben in de voedselvoorziening van steden. Ze willen zien hoe je fruitbomen in de openbare ruimte kunt realiseren met hulp van burgers en maatschappelijke organisaties.

Voor gemeenten is fruit geen eenvoudige categorie, ook al past het binnen een beleid om meer lokaal voedsel te produceren. Het beheer is relatief kennis- en arbeidsintensief. Wetend dat beheer van fruit altijd een zorg is, moet er concrete steun voor fruit in de openbare ruimte zijn. Dit sluit aan bij de vele initiatieven van burgers en allerhande organisaties om nieuw fruit aan te planten of slecht beheerd fruit onder de hoede te nemen. Maar hoe organiseer je het samenkomen van gemeentelijke doelstellingen met wensen en belangen van de bewoners en maatschappelijke organisaties?

Het project vergroot de leefbaarheid en benutting van groen voor een gezond leefklimaat. Het levert een bijdrage aan de vergroting van de biodiversiteit en het welzijn van de stadsbewoners. De algemene onderzoeksvraag luidt: Wat is de ecologische, sociale en economische potentie van fruit in de openbare ruimte?

Het onderzoeksteam constateert dat veel gemeenten wel grond en budget beschikbaar stellen voor de aanplant van fruit en noten, maar dat een visie over het beheer vaak ontbreekt. Want wie zorgt er voor het onderhoud? Heeft degene die voor het fruit zorgt als beloning meer recht op de oogst van het fruit? Wat betekent dit dan voor de openbaarheid van het groen? Komen waarden van het openbaar groen niet onder druk te staan als bijvoorbeeld biodiversiteit?

Het is belangrijk dat er duidelijkheid is over de toekomst van een plek, dat er een stabiele vrijwilligersgroep is en dat je moet zorgen voor voldoende kennis. Het team roept gemeenten dan ook op een langetermijnvisie op openbaar groen en duurzame voedselsystemen te ontwikkelen

Meer info: Fruitbomen in de openbare ruimte