Salfar Europees project

5 miljoen euro voor landinrichtingsproject Water-Land-Schap

De oproep Water-Land-schap van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) leverde 40 voorstellen op. 14 voorstellen worden uitgewerkt in landinrichtingsproject rond watergerelateerde problemen.

In oktober 2017 lanceerde Vlaams minister voor van Omgeving, Natuur en Landbouw het programma ‘Water-Land-Schap’. Het programma Water-land-schap is een nieuwe methodiek om problemen met water in landelijke omgeving op te lossen, in nauwe samenwerking met de gebruikers van het gebied zoals landbouwers en bedrijven, dorpelingen en water- en landschapsbeheerders. Lokale coalities kregen met de oproep Water-Land-Schap de kans om hun initiatieven in te dienen bij de Vlaamse Landmaatschappij, als secretaris van het programmateam Water-Land-Schap.


Het doel van het programma Water-Land-Schap is om problemen met water in landelijke gebieden in onderlinge samenhang op te lossen, in nauwe samenwerking met de gebruikers van het gebied zoals landbouwers en bedrijven, dorpelingen en landschapsbeheerders. Het programma wil daarbij rekening houden met de extra stress die de klimaatverandering op het watersysteem zal zetten.

De oproep Water-Land-Schap resulteerde in 40 ingediende voorstellen voor initiatieven. Daaruit werden er 14 geselecteerd. De geselecteerde initiatieven zullen de basis vormen van een landinrichtingsproject Water-Land-Schap, waarvoor in totaal 5 miljoen euro is voorzien.

Volgende initiatieven werden geselecteerd.

Voor West-Vlaanderen

• De Gaverbeekvallei: een klimaatbestendig waterlandschap 
Het initiatief omvat het volledige deelbekken van de Gaverbeek, die door de gemeenten Harelbeke, Deerlijk, Waregem en Zulte loopt.

• Robuuste waterlopen Westhoek
Dit initiatief ligt in de gemeente Heuvelland en de stad Ieper in het stroomgebied van de Kleine Kemmelbeek. De beek vormt de bron van de waterwinning in de Dikkebusvijver en kampt met sterke erosie waardoor de waterwinning steeds meer moet investeren in het baggeren van de vijver. Het doel van het initiatief is om samen met de landbouwers en de betrokken overheden een totaalaanpak voor erosie langs de Kleine Kemelbeek uit te werken en daarbij ook te werken aan waterkwaliteit.

• Naar een duurzaam landbouwproductielandschap
Dit initiatief is geënt op een bestaande samenwerking in het kader van een gebiedsgericht landinrichtingsprogramma in de regio Midden-West-Vlaanderen (Moorslede, Ledegem, Roeselare). Er worden concrete maatregelen vooropgesteld rond de aanpak van wateroverlast (stuwen, gecontroleerde overstromingsgebieden, …), tekort aan water (uitgravingen, captatiepunten, kleinschalige spaarbekkens,…), water in bodem als productiefactoren (beheerovereenkomsten op maat) en omgevingskwaliteit (landschapsbedrijfsplannen, functionele agrobiodiversiteit, …)

Oost-Vlaanderen

• Barbierbeek verbindt 
Het initiatief ligt ten noordoosten van Oost-Vlaanderen, in het Waasland. De Barbierbeek ontspringt in Temse en loopt door Sint-Niklaas, Beveren en Kruibeke. ‘Barbierbeek verbindt’ wil o.m. bufferzones aanleggen langs de beek.

• Water-Land-Schap De Maarkebeek
Het initiatief ligt in de Maarbekeekvallei in de Vlaamse Ardennen, in de gemeente Maarkedal. Water-Land-Schap De Maarkebeek neemt het overstromingsrisico als vertrekpunt maar streeft naar een aanpak die uitdagingen en oplossingen voor landbouw, natuurontwikkeling en landschapskwaliteit maximaal integreert.

• Burenwater
Het initiatief ligt op het grensgebied van de gemeente Kruishoutem en stad Deinze. Burenwater wil het regenwater van het dakoppervlakte van (bedrijven)terreinen ter beschikking stellen van naburige tuinbouwers. Het project wordt gerealiseerd tussen het glastuinbouwbedrijf Tomato Masters en het bedrijventerrein De Prijkels.

Antwerpen

• Aqualitatieve Mechelse groenteregio
Het initiatief ligt in de Mechelse groentestreek. Door praktijkgerichte innovatieve ideeën toe te passen die hun nut al elders bewezen hebben, wil de lokale coalitie samen werken aan een betere waterkwaliteit, een duurzamere watervoorziening, minder wateroverlast en minder watertekorten. Bijvoorbeeld met landbouwers die op vrijwillige basis voor een zware bui ruimte maken in hun hemelwaterbassin of silo (Rainlevelprincipe) of peilgestuurde drainage en zuivering van beken.

• Beek. Boer. Bodem. In de vallei van de Aa
De perimeter van het initiatief is het afstroomgebied van de Aa, op grondgebied van de gemeenten Herentals, Kasterlee, Lille en Vorselaar. Het is een concrete uitvoering van een deel van het hefboomproject ‘vallei van de Aa’ van het in december 2017 goedgekeurde strategisch project ‘veerkracht in de vallei van de Kleine Nete’. Het initiatief heeft tot doel om het landbouwgebruik en bodem en water in het afstroomgebied van de Aa beter op elkaar af te stemmen.

• Werken op de waterscheidingskam: Bovenstrooms water-initiatieven in Ravels
Bedoeling van dit initiatief is om rond de Aa in Ravels, enerzijds kleinschalige landbouwmaatregelen op perceelsniveau uit te voeren tot gezamenlijk medegebruik van retentiezones en structuurherstel van de waterloop, en anderzijds grootschalig, lokale en kleinschalige maatregelen te treffen in de haarvaten van het watersysteem. De maatregelen worden uitgewerkt op terrein met landbouwers, op vrijwillige basis.

Vlaams-Brabant

• Zuidelijke Zennevallei: Vallei van de Zennebeemden
Het initiatief ligt op het grondgebied van Sint-Pieters-Leeuw, Drogenbos en Beersel. Binnen dit initiatief wil de lokale coalitie het gebruik van het Zennepad maximaliseren en verbindingen maken tussen het centrum van Ruisbroek en Drogenbos voor traag verkeer, meer ruimte creëren voor de Zenne, met een landschap met een grote diversiteit aan droge en natte zones, stromend en stilstaand water, hoog- en laangstambegroeiing en natte vlaktes en ruigtes, en kansen creëren voor korteketen landbouw.

• De Laak, een vallei vol kansen 
De Laak maakt deel uit van het Dijle- Zennebekken, en is een oude zijloop van de Demer. Het initiatief ligt in de gemeenten Aarschot, Rotselaar en Tremelo. Het initiatief wil de Laakvallei als onderdeel van het strategisch project Demervallei inrichten.

• Water als bondgenoot in de Getestreek: geïntegreerde oplossingen voor de Grote en Kleine Gete
Het initiatief situeert zich in de gemeenten Linter, Geetbets, Hoegaarden, en de steden Zoutleeuw, Tienen en Landen. In de integrale visie die op de Getestreek ontwikkeld wordt, werden drie watergerelateerde problemen geanalyseerd: erosie en modderoverlast, overstromingen en de waterkwaliteit

Limburg

• Herk en Mombeekvallei: blauwgroene drager in het buitengebied van Haspengouw
Het initiatief situeert zich in het stroomgebied van de Herk en Mombeek, in Herk-de-Stad, Hasselt, Aken, Wellen, Kortessem, Borgloon, Sint-Truiden, Heers, Tongeren en Diepenbeek. Dit initiatief heeft als doel het natuurlijk bufferbekken van de Herk en Mombeekvallei te optimaliseren en (her)inrichten, en de wijk Hazeveld te beschermen, die gevoelig is voor overstromingen.

• Bruggen tussen water, land en schap: Maasvallei en Kempen 
Het initiatief situeert zich in Noordoost Limburg. Dit initiatief werkt vanuit 3 uitgangspunten aan een klimaatadaptief en landschappelijk geïntegreerd watersysteem in Noordoost-Limburg: blauwgroene dooradering realiseren en ecosysteemdiensteninzetten als systeem voor waterbuffering, een betere waterkwaliteit door het natuurlijk zuiverend vermogen van beekdalsystemen te verbeteren en waterharmonica’s aan te leggen, en natuurinclusieve landbouw stimuleren door oplossingen om landbouwgrond in gebruik klimaatbestendiger te maken en vergoedingen voor diensten uit te werken door directe meerwaarde van het product of compenserende maatregelen.

Meer uitleg per project vindt u op de website van VLM.