23 kandidaten voor Landschapspark of Nationaal Park Vlaanderen
13 gebiedscoalities hebben een kandidatuur ingediend voor erkenning tot Landschapspark, en 10 tot Nationaal Park Vlaanderen. Twee jury’s beoordelen de kandidaturen. De geselecteerde kandidaten worden begeleid in de opmaak van een masterplan dat in het voorjaar 2023 moet leiden tot een finale keuze voor 3 bijkomende Nationale Parken en 3 Landschapsparken.
Vlaanderen is op zoek naar drie extra Nationale parken bovenop het Nationaal Park Hoge Kempen en drie landschapsparken waarin de lokale landbouwers en hun producten, erfgoed en plattelandszichten de hoofdrol spelen.
De 10 kandidaten voor de titel Nationaal Park Vlaanderen zijn:
Nationaal Park Hoge Kempen (bestaand)
Brabantse Wouden
Bosland
Kalmthoutse Heide
Grote Netewoud
Brugs Polderland
Demervallei
Rivierenland
Scheldevallei
Taxandria
De 13 kandidaten voor de titel Landschapspark zijn:
Boerenlandschap Pajottenland
Bulskampveld
De Merode
De Westhoek, van de bergen naar de zee
De Wijers
Grenzeloos Bocagelandschap
Grenzeloze Getevallei
Hart van Haspengouw
Kempen~Broek
Kleine en Grote Nete
RivierPark Maasvallei
Vlaamse Ardennen
Zwinstreek
Onafhankelijke jury
Twee onafhankelijke jury’s (één voor elk parkstatuut) met experten uit binnen- en buitenland beoordelen nu of de kandidaturen aan alle voorwaarden voldoen.
Econoom Geert Noels is voorzitter van de jury voor de Nationale Parken Vlaanderen. Hij wordt bijgestaan door onder meer Janneke van Montfort (manager Nationale Parken Bureau Nederland), Georgette Leltz (Directeur Nationaal Park Hollandse Duinen), Luc Bas (Europees directeur van de natuurkoepel IUCN), Jan van der Borg (hoogleraar toerisme in Leuven en Venetië), en door de experten van de Vlaamse overheid.
De jury voor de Landschapsparken staat onder voorzitterschap van Sylvie Van Damme, onderzoeker landschapsontwerp van HOGent en HOWest, bijgestaan door onder andere Theo Spek (professor landschapsgeschiedenis universiteit Groningen), Adriaan Haartsen (directeur Nederlands adviesbureau Lantschap), Sebastien Lizin (assistent professor omgevingseconomie universiteit Hasselt) en Filip De Rynck (hoogleraar bestuurskunde Universiteit Gent) en door de experten van de Vlaamse overheid.
De geselecteerde kandidaten starten vervolgens begin 2022 een begeleidingstraject voor de opmaak van een masterplan en een operationeel plan. Elke kandidaat ontvangt daarvoor ook ondersteuning. Op het einde van het begeleidingstraject, eind maart 2023, beoordelen de jury’s het masterplan en het operationeel plan. In een laatste stap, midden 2023, volgt de eigenlijke erkenning van een kandidaat als Nationaal Park Vlaanderen of Landschapspark door de Vlaamse regering.
Voorwaarden
De Vlaamse Overheid werkte, onder coördinatie van Natuur en Bos (ANB) en de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), een beleidskader voor ‘Nationale Parken Vlaanderen’ en ‘Landschapsparken’ uit samen met het Agentschap Onroerend Erfgoed, het Departement Omgeving en Toerisme Vlaanderen. Met dat beleidskader wil minister Demir de internationaal gekende merken Nationaal Park en Landschapspark op een eenduidige en kwaliteitsvolle manier invullen.
Bij een Landschapspark ligt de klemtoon op landschapskwaliteit en de verschillende functies van het gebied. In een Landschapspark gaan landschapsontwikkeling, recreatie, natuur, erfgoed, landbouw, wonen, bedrijvigheid en toerisme hand in hand.
Bij een Nationaal Park Vlaanderen ligt de klemtoon op natuur en biodiversiteit. Vlaanderen heeft de ambitie een handvol Nationale Parken met internationale uitstraling op te richten. Die gebieden moeten op langere termijn een natuurkern van 10.000 hectare groot vormen, en voldoende robuust zijn om hun uitzonderlijke natuur duurzaam te beschermen.