Antwerpen / Restauratie tuin Museum Smidt van Gelder
Er wordt gewerkt aan een nieuwe bestemming voor het Museum Smidt van Gelder in Antwerpen. Sinds de zware brand in 1987 stond het museum grotendeels leeg. Alleen de historische tuin werd door stadsarbeiders netjes onderhouden. Nu bestaan er concrete plannen om huis én tuin te renoveren.
Het voormalige ‘Hotel Thijs’ uit 1905 is een van van de meest luxueuze meesterwoningen uit de Belle Epoque. Het gebouw werd in 1937 aangekocht door Pieter Smidt van Gelder. Hij bracht hier zijn immense kunstverzameling en eigen woonst onder. In 1949 zijn het gebouw en de collectie aan de stad Antwerpen geschonken en werd het gebouw omgevormd tot een stedelijk museum.
Renovatie
Sinds 2010 behoort het gebouw tot het patrimonium van AG VESPA. Een herbestemmingsstudie is opgemaakt en na een offertevraag is DMT architecten aangesteld voor de restauratie en renovatie van het pand en de tuin. Voor de tuin werd landschapsarchitect Erik Dhont aangesteld. Uitgangspunt is een half publieke functie voor het gebouw. Gehoopt wordt dat de renovatie tegen 2019 kan afgerond worden.
DMT architecten en Erik Dhont stelden een beheersplan op en werkte een voorontwerp uit, waarbij het herstel van de erfgoedwaarden van het beschermde gebouw en tuin centraal staat. Hierbij wordt ingezet op het behoud van de historische beeldwaarde en het herstellen van de oorspronkelijke grandeur en uitstraling.
Tuinherstel
De grote tuin werd in het interbellum ontworpen door tuinarchitect Georges Wachtelaer. Het is een mooi voorbeeld van de ‘Moderne Tuinkunst’, een heel architecturale tuin met een eenvoudige lineaire aanleg. Het grondplan van de tuin wordt bepaald door de rechte paden en brede borders met groenblijvende heesters in gesnoeide vormen. Ze omzomen de grote grasvelden en de terrassen. Tussen deze vlakke elementen zitten er overal niveauverschillen met trappen en keermuurtjes in breuksteen, en daarnaast zijn er twee pergola’s en niet minder dan zes fonteinen. Verder vinden we er beelden, vazen en tuinmeubilair in de meest uiteenlopende materialen.
Met de herbestemming van het beschermde pand wordt ook de tuin naar oorspronkelijk karakter hersteld. Dit behelst enerzijds enkele structurele aanpassingen: bestaande paden worden hersteld, de tuinmuren uit natuursteen heropgebouwd, de waterpartijen gerenoveerd en het dakterras opnieuw betegeld.
Waar nodig wordt bestaande beplanting die niet meer in goede gezondheid is weggehaald en op basis van grondanalyse wordt bodemverbetering voorzien. In de plantenborders worden de bestaande heesters gesnoeid – zowel gerichte vormsnoei als vrije struiksnoei zijn voorzien – en nieuwe struikaccenten, deels wintergroen, aangeplant. Vaste planten en enkele bloeiaccenten vormen de onderlaag in deze borders, terwijl in de schaduwtuin achterin ook varens worden toegevoegd. De grasperken worden heringezaaid, inclusief beperkte inbreng van verwilderende Crocus. Ook in de voegen en holtes van de bestaande verhardingen en tuinmuren wordt bijkomend specifieke beplanting ingebracht.
